II MODEL
- Cala konstytucja albo przynajmniej poważna jej część (dotyczącasfery praw i wolności jednostkijobowiązujewewszystkich rodzajach stosunków prawnychijcst bezpośrednio stosowana przez wszystkie rodzaje organów państwowych.
- Jednostka może się powoływać na przepis konstytucji jako podstawę dochodzenia swoich roszczeń z tytułu naruszenia ich działaniami izaniechaniamiorganów władzy państwa.
- Wprowadzenie modelu pozaparlamentarnej kontroli konstytucyjności prawa, instytucji odpowiedzialności konstytucyjnej i całego szeregu innych gwarancji konstytucyjnego działania organów państwa np. skargi konstytucyjnej.
- Model współczesnych państw demokratycznych.
SAMOISTNE- BEZPOŚREDNIE stosowanie konstytucji
Polega na wydawaniu aktów indywidualnych i konkretnych bezpośrednioi wprost w oparciu o normę konstytucji. Czyli bez potrzeby rozwijania normy konstytucyjnej w normach szczególowych-podstawowych.
NIESAMOISTNE- POŚREDNIE stosowanie konstytucji(współstosowanie) Normakonstytucyjna wymaga uprzedniego rozwinięcia, skonkretyzowania w akcie rangi ustawowej. Norma konstytucji może być stosowana we właściwym tego słowa znaczeniu w razie luki w ustawie oraz winna być stosowana razem z normą ustawową jako podstawa jej wykładni.
10) Normy konstytucyjne
• Wszystkie mają taką samą szczególną moc prawną, powinny być identycznie przestrzegane, respektowane iwykonywane przez wszystkie podmioty stosujące prawro.
• Faktycznie istnieje wśród nich swoista hierarchia.Istnieją normy, które me mogą zostać zmienione Sam ustrojodawca wskazuje, że te normy mają wryższą rangę i pełnią inną rolę.
• Ustrojodawcy często wprowadzają katalog zasad podstawowych konstytucji i dają tym normom priorytet Priorytet ten widoczny jest też w systematyce konstytucji. Istnieje grupa zasad podstawowych, które zostają jakby wyjęte przed nawias wszystkich przepisów' konstytucji i pomieszczone są w jej I rozdziale, który często nazwany jest „zasady naczelne" albo „zasady fundamentalne" Wyrażają one najistotniejsze treści ustroju, a pozostałe zasady mają mniej lub bardziej służebną rolę w stosunku do nich.
• Podział norm konstytucyjnych ze względu na treść:
a) O charakterze materialnym - regulują granice i program działalności państwa, zasady ustroju, stosunki pomiędzy państwem a jednostką.
b) O charakterze proceduralno-organizacyjnym - dotyczą organizacji państwa, procedur funkcjonowania różnych podmiotów w obrębie państwa.
Waga obydwu rodzajów' norm jest identyczna.
11) Systematyka konstytucji
• Treść jest uporządkow ana, nie jest to przypadkowryzbiór norm prawnych.
• Treść aktów prawnych jest podzielona: działy i rozdziały, które zawierają przepisy (artykufy, paragrafy, ustępy, punkty, podpunkty, litery).
• Może mieć dwojaki charakter:
ogólna - duże fragmenty konstytucji: działy, rozdziały,
szczegółowa - struktura poszczegóbiegorozdziahfrartyAwfy, paragraf}', ustępy...).
• Systematyka konstytucji nie jest tylko zabiegiem proceduralno-organizacyjnym. Jeżelitwórcakonstytucjikonstniujesystematykętotymsamymtw'orzycalyzespółprzesłaneku możliwiającyclizrozumienieiinterpretacjeprzepisówkonstytucyjnych.
• Rodzi się izwłaszcza ogólna) pod wpływem pewnych koncepcji, idei nałożeń które popiera autorytet ustrojowy (filozoficzne, religijne, historyczne, polityczne).