• PORÓWNAWCZA - ustala znaczenie normy prawnej poprzez porównanie do norm istniej<£ych w obcych systemach prawnych lub do przepisów obowiążujących wcześniej (historycznych).
8. Stopień związanie wykładnią językową
• 5 przypadków wiązanie „mocnego":
o gdy przepis zawiera definicję o przepis zawierający wyrażenie zdefiniowane o przepis kompetencyjny o groźba pogorszenia sytuacji prawnej jednostki o przepis określajmy wyjątek od zasady
9. Rodzaje wykładni wg zakresu interpretacji
• LITERALNA (dosłowna, adekwatna, stwierdzająca) - interpretacja pozajęzykowa potwierdza znaczenie przepisu prawnego ustalonego w drodze wykładni językowej przez wykładnie pozajęzykowe.
• ROZSZERZAJĄCA - metody pozajęzykowe interpretacji wskazująna fakt, że norma ma szersze znaczenie niż jej literalne rozumienie.
• ZWĘŻAJ A CA (ścieśniająca) - zwęża znaczenie przepisu ustalone w drodze interpretacji językowej.
10. Rodzaje wykładni wg podmiotu interpretującego
• AUTENTYCZNA - interpretacji dokonuje organ, który interpretowany przepis wydał: interpretacja wiąże wszystkich w tym samym zakresie.
• LEGALNA - interpretacji dokonuje organ, który został upoważniony na podstawie przepisów do interpretacji prawa przez ustawodawcę; interpretacja wiąże wszystkich w tym samym zakresie
• PRAKTYCZNA (sądowa, administracyjna, operatywna) - wykładnia organów stosujących prawo, których interpretacja przepisów ustalane jest w konkretnej, indywidualnej sprawie. Nie jest powszechnie obowiążująca tylko stosowana w jednym konkretnym przypadku.
• DOKTRYNALNA (naukowa) - interpretacja przepisów przez niezależne autorytety; nie ma mocy wiążącej, ale może wpływać na interpretację podejmowanąprzez podmioty stosujcie prawo.
11. Dyrektywy wykładni językowej
• Do tekstu przepisu niczego nie wolno dodawać ani odejmować (słów, znaków interpunkcyjnych, itp.)
• Zwrotom języka polskiego nie należy - bez wyraźnego powodu nodawać innego znaczenia niż to, które zwroty te mająna gruncie języka naturalnego.
• Jeżeli w danym akcie normatywnym język użyty jest specyficzny zwrot języka prawnego to należy go zrozumieć zgodnie ze znaczeniem nadanym mu w tym języku (definicja legalna)
• Terminy jednobrzmiąre użyte w tekście aktu normatywnego należy zrozumieć jednolicie
• Terminy brzmiące odmiennie należy rozumieć nie jednolicie, lecz odmiennie
• Jeżeli dany termin należy do terminów wykorzystywanych w określonej dziedzinie wiedzy (nauki) należy przyjąć, że termin ma takie znaczenie jak w tych dziedzinach
• Przepisów prawych nie należy interpretować tak, by ich fragmenty okazały się zbędne
• Jeżeli przepis ma postać zdania opisującego jakieś zachowanie należy go interpretować jako obowiążek tego postępowania
12 Dyrektywy wykładni systemowej
• Wszystkie normy prawne powinny być interpretowane zgodnie z zasadami prawa, przede wszystkim z zasadami konstytucyjnymi
• Interpretacja prawa polskiego (wewnętrznego) powinna być zgodna z normami prawa międzynarodowego publicznego i prawa unijnego
2