76155

•Aby wiedział, kiedy musi mniej uwagi poświęcać ideałom i własnym pragnieniom, a więcej zwracać uwagi na autentyczną mądrość, którą czerpać należy ze znajomości realiów (też brać przykład z przeszłości, bo historia jest cykliczna i wydarzenia w zbliżonej do siebie formie się powtarzają- bardzo żałował, że nie czerpie się ze wzorca starożytności)

-nie powinien też więc opanowywać swoich namiętności, być wstrzemięźliwym - dzięki nim tylko człowiek może stawić czoła losowi ( w średniowieczu uważano zupełnie odwrotnie). Ponadto, ponieważ człowiek jest egoistą to tak naprawdę nie chce i nie ukrywa swoich pragnień. Dlatego też Machiavelli podważa tradycję idei dobra wspólnego i wspólnego celu.

-musi być przezorny - wtedy ma siłę i wiedzę (siła, wiedza i spryt to klucz do sukcesu, ale można ich nauczyć- to właśnie robi sam Machiavelli) (Być lisem i lwem)

-trzeba być podejrzliwym wobec innych, ludzie kłamią i oszukują, Książę nie może być tym „jedynym uczciwym" bo przegra, nie może być męczennikiem prawdy

-samemu jednak też należy oszukiwać - nosić maskę - władca nie powinien stać się zakładnikiem cnoty, nie musi dotrzymywać danego słowa (jeśli zmieniają się okoliczności musi zmienić się jego postępowanie). Najważniejsze jednak by sprawiał pozór, że jest dobrym władcą - prawdą jest to, co za prawdę uchodzi. „Ważne jest wrażenie, gdyż to ono decyduje o tym, co czują i co myślą ludzie". Najważniejsze zachować pozór 5 cnót: łaskawości, wierności, prawości, ludzkości, pobożności „gmin liczy się tylko z pozorami i tylko z wynikiem przedsięwzięcia". W polityce prawda nie odgrywa żadnej roli

-musi pamiętać, że nie da się całkiem rozdzielić dobra i zła, bo oba te pierwiastki przenikają się -dobro ma w sobie zawsze zadatki zła i na odwrót. Przemoc, ambicja, żądza zemsty są nieraz niezbędnymi przesłankami sprawiedliwości i siły. „Nie można rządzić, a więc przyjmować na siebie odpowiedzialności za los innych nie plamiąc sobie zupełnie rąk" I tu znowu musi władca wytwarzać wrażenie, że to, co czyni jest w słusznej sprawie, a więc jest dobre, nie ważne jak jest naprawdę.

-Ale nie może też rządzić cynicznie ciągle trzymając broń w ręku na lud, bo dla władcy to właśnie miłość ludu jest najważniejsza, dlatego musi o niego zabiegać, musi zabiegać o swoją chwałę, a najlepiej, żeby w coś wierzyli - religia obywatelska.