page0039

- 25 —

uwagi na samo dobro doczesne, zważać jedynie na realne życie, lecz musi tak samo, a nawet jeszcze więcej baczyć na wieczne dobro, gdyż doczesność ma się kierować wiecznością, idealnemi prawdami i dobrami, które wznoszą człowieka ponad znikomość wszystkiego ziemskiego, a wcielają go w nadnaturalne wieczne życie. Dzieje się to przez przestrzeganie dwóch następujących zasad:

c) Wychowanie ma być rozumnem. Takiem jest, jeżeli wychowawca przedsiębierze wszystko, ażeby dopomódz rozumowi, zapanować nad cielesnem i duchowem życiem i utwierdzić go w osiągnięlem panowaniu. Idee: prawdy, dobra i piękna muszą być przewodniczemi normami wszelakiego myślenia, mowy, czynu i rozkazu. Wszystkie czynności muszą posiadać przymiot >rozumny«. A to być może wtedy, jeżeli są odpowiednie początkowi i przeznaczeniu człowieka, a zatem zastosowane do istoty człowieka.

fj Wychowanie musi być chrześciańskiem. Sam rozum potrzebuje też przewodnika. Jakkolwiek pochodzenia niebieskiego, jednakowoż część swego światła i siły utracił wskutek grzechu i w obecnym stanie daje się łatwo sprowadzić na manowce. Dlatego Stwórca wybawił go z tego poniżenia, w jakie wskutek grzechu popadł, przez Jezusa Chrystusa, Swego Boskiego Syna. Prawda, jaką Chrystus głosi, podniosła znowu jego światło, a łaska, jaką nam wyjednał, wzmocniła znowu jego siłę. W religii Chrystusa Pana otrzymał niezawodnego przewodnika, który pokazuje mu idee: prawdy, dobra i piękna w pierwotnej czystości i jasności. Jeżeli przeto wychowanie ma być rozumnem, to musi też być koniecznie chrześciańskiem.

Tylko tak można osiągnąć prawdziwe, wszechstronne wykształcenie dziecka; t. j. stanu, w którym swobodnie i świadomie skłania się do wszelakiej prawdy, dobra i piękna, ażeby tu na ziemi stać się obrazem boskiej prawdy, dobroci i piękności, a w niebie cieszyć się wiecznie ich pierwowzorem. Przez to staje się człowiek sam. wzorem, ideałem dla wielu ludzi i tak w życiu swojem zbawiennie działa, a nawet i po śmierci żyje jeszcze dalej, skoro jego przykład wszystkich uszlachetnia, u których pamięć po nim żyje.

http://rcin.org.pl