public/no-prawny tli - podatki, składki na ubezpieczenia społeczne obciążające pracodawców.
W sektorze publicznym bezpośrednio określa się środki przeznaczone na konkretne zadania i usługi publiczne - oświata, obrona narodowa, infrastruktura drogowa, służba zdrowia. Wśród tych wyodrębnia się:
• świadczenia publiczne konieczne - dostarczane są obywatelom nie indywidualnie, tylko całej zbiorowości - administracja publiczna, obrona narodowa, bezpieczeństwo wewnętrzne; nie mogą być realizowane przez sektor prywatny,
• świadczenia publiczne pożądane - mogą być odpłatnie świadczone przez sektor prywatny - oświata, służba zdrowia - niezależnie od sytuacji dochodowej obywateli są one potrzebne
Państwo poszerzając zakres swojej działalności alokacyjnej narusza reguły gospodarki rynkowej w imię korygowania jej rzekomych niedoskonałości i ogranicza zakres stosowania makroekonomicznego rachunku wyboru. Wskazuje się również na niską efektywność świadczeń publicznych i brak motywacji do racjonalnego z nich korzystania przez obywateli. Postulat ograniczenia sektora publicznego oraz racjonalizacji jego wydatków jest szczególnie aktualny w Polsce, w kraju o nadmiernie rozbudowanych funkcjach państwa.
Prywatyzacja zadań publicznych - przejmowanie ich przez podmioty prawa prywatnego, spółki, fundacje, organizacje społeczne. Ograniczanie sfery publicznej i zwiększenie efektywności wykorzystywania zasobów w tym sektorze.
W Polsce przykładem takiego podejścia jest ustawa z 28 lipca 2005 roku o partnerstwie publiczno-państwowym. Może przewidywać ona, że w celu jej wykonania podmiot publiczny i partner prywatny zawiążą spółkę kapitałową.
Partnerstwo - oparta na umowie współpraca podmiotu publicznego i partnera prywatnego, służąca realizacji zadania publicznego.
Korzyści z partnerstwa dla sektora publicznego - zmniejszenie wydatków tego sektora, podniesienie standardu świadczonych usług, obniżenie uciążliwości dla środowiska.
Korzyści z partnerstwa dla sektora prywatnego pobieranie pożytków lub uzyskiwanie innych korzyści z przedsięwzięcia względnie zapłata sumy pieniężnej przez podmiot publiczny.
FUNKCJA WYKONAWCZA (REDYSTRYBUCYJNA)
Funkcja redystrybucyjna - świadome oddziaływanie przez państwo na ostateczny podział dochodów indywidualnych poprzez ich redukowanie (za pomocą podatków) lub uzupełnianie (za pomocą transferów socjalnych).
Korygowanie rynkowego (pierwotnego) podziału dochodów przez organy publiczne może odbywać się:
• bezpośrednio - za pomocą podatków (ulg i zwolnień podatkowych) oraz transferów socjalnych (zasiłki dla bezrobotnych, zasiłki chorobowe, renty, emerytury, zasiłki rodzinne, dopłaty do czynszów)
• pośrednio - bezpłatne lub częściowo odpłatne zaspokajanie pewnych potrzeb społecznych przez sektor publiczny (oświata, służba zdrowia); oddziaływanie na warunki, w jakich kształtuje się rynkowa (pierwotna) dystrybucja dochodów (wydatki na szkolenia zawodowe, mobilność terytorialną i zawodową siły roboczej).