1X2
Rys. 9.2. Składka na ubezpieczenie społeczne Źródło: opracowanie własne.
('zęść składki na ubezpieczenie emerytalne (7,3%) pochodząca ze składki pracownika, odprowadzana jest za pośrednictwem ZUS do wybranego przez ubezpieczonego otwartego funduszu emerytalnego.
1'odstawa wymiaru składek
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie może stanowić1: faktyczny przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
przychód w kwocie zadeklarowanej przez ubezpieczonego, kwota minimalnego wynagrodzenia miesięcznego za pracę, kwota zasiłku stałego.
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników, osób wykonujących pracę nakładczą, osób w stosunku służby i osób wykonujących pracę odpłatnie w czasie odbywania kary pozbawienia wolności stanowi przychód. Roczna podstawa wymiaru składek na omawiane ubezpieczenia nie może w danym roku kalendarzowym być wyższa niż kwota odpowiadająca trzydziestokrotności prognozowanego na dany rok kalendarzowy przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej.
Podstawę wymiaru składek na pozostałe ubezpieczenia, czyli ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe bez powyższego ograniczenia. W przypadku podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe osób, które podlegają temu ubez. pieczeniu, dobrowolnie przyjmuje się, że podstawa nie może przekraczać miesięcznie 250% przeciętnego, miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwar tale2.
Tryb opłacania składek na ubezpieczenie społeczne
Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych oprócz ubezpieczonych wy mienia również płatników składek. W ujęciu ustawy przyjmuje się, że płatnikiem jest osoba lub jednostka organizacyjna, która jest zobowiązana do obliczania, po bierania i comiesięcznego przekazywania składki pochodzącej ze środków ubezpieczonego i własnych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych3. Można po wiedzieć więc, że płatnikiem jest każdy podmiot, który wypłaca wynagrodzenia ze stosunku pracy, służby, członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, umowy zlecenia, umowy o pracę nakładczą itp. Płatnikiem składek na ubc/.pie czenie emerytalno-rentowe osób, pobierających zasiłki gwarantowane lub stałe z pomocy społecznej, są ośrodki pomocy społecznej, które te zasiłki wypłacają, natomiast płatnikiem składek dla osób bezrobotnych pobierających zasiłek będą powiatowe urzędy pracy z Funduszu Pracy. Ustawa wymienia również Zakład Ubezpieczeń Społecznych jako płatnika składek. W gestii zakładu leży obowią zek opłacenia składek za osoby przebywające na urlopach wychowawczych i pobierających zasiłek macierzyński, ponieważ składki finansowane są przez budżet państwa. Płatnicy, będąc jednocześnie ubezpieczonymi, sami w całości z własnych środków opłacają swoje składki.
, Wszyscy pracownicy oraz inne osoby, które z mocy ustawy obowiązkowo podlegają ubezpieczeniu społecznemu, powinny zostać zgłoszone do ubc/.pie
,s Komentarz do ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, red. W. Modzelewski, Instytut Studiów Podatkowych, Warszawa 2002, s. 116-128; Ustawa o systemie..., art. 18 ust. 1 i art. 20 usl. I.
Kwotę tę ustala się miesięcznie, poczynając od trzeciego miesiąca kwartału kalendarzowe go na okres 3 miesięcy na podstawie przeciętnego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału, ogla szanego dla celów emerytalnych.
ł7 1. Jankowska-Jędrasik, <)/>, cli., s. 5').