76222

na kapitale zagranicznym. Przeprowadzona została reforma rolna, gdzie przyznano chłopom uprawianą ziemię za odszkodowaniem.

SZKOŁA KLASYCZNA W EKONOMII - przedstawiciele: Smith, Malthus, Ricardo.

TEORIA WARTOŚCI - (Ricardo) wywodzi się z rzadkości występowania lub ilości pracy niezbędnej do ich otrzymania.

RENTA - nadwyżka w stosunku do kosztów.

ŻELAZNE PRAWO PŁAC - (Ricardo) dodatkowy dochód do działalności rolnej.

TEORIA LUDNOŚCIOWA - T. R. Malthusa, liczba ludności ograniczona jest przez środki utrzymania.

PODZIAŁ PRAW MILLA - prawo produkcji (określane przez warunki techniczne); prawo podziału (określane przez ludzkie instytucje); prawa i obyczaje społeczne.

HISTORYCZNA SZKOŁA NIEMIECKA - polityka samowystarczalności, system ceł pomiędzy poszczególnymi księstwami. Przedstawiciele Muller i List byli obrońcami gospodarki feudalnych interesów i ziemiaństwa, czego zasługą było wprowadzenie strefy wolnego handlu.

SZKOŁA NEOKLASYCZNA - przedstawiciele Marshall, Keynes. Marshall bazował na szkole klasycznej poprzez teorię wartości opartej na koszcie realnym. W Polsce do przedstawicieli zalicza się Krzyżanowskiego (założyciela krakowskiej szkoły), Taylora i Lipińskiego.

SZKOŁA HISTORYCZNA - Schmoller, Muller. Kwestionują istnienie w ekonomii prawidłowości i praw, decydującą rolę przypisują wydarzeniom indywidualnym. Wywarła na nich wpływ filozofia społeczna, z XIX i XX, która głosiła iż dobrobyt społeczny to suma dobrobytów indywidualnych, ale wartością nadrzędną jest społeczeństwo i naród, a nie jednostka.

SZKOŁA SUBIEKTYWISTYCZNO - MARGINALNA - Jevons, Menger, Walras. Skoncentrowali się na zjawiskach indywidualnej oceny użyteczności. Centrum zainteresowania - teoria wartości oraz cen w aspekcie konsumenta lub użytkownika. Badali stopień zadowolenia czy przyjemności związanej z posiadaniem czy konsumpcją pierwszej i następnych jednostek dobra. Użyteczność każdego dobra lub usługi, zmniejsza się wraz z ze wzrostem wolumenu, czyli użyteczność krańcowa każdej następnej jednostki spada (I prawo Gossena), a użyteczność całkowita rośnie aż do osiągnięcia stanu zaspokojenia, czyli konsument maksymalizuje użyteczność wtedy, gdy kwotę, jaką posiada przeznacza na zakup różnych dóbr, aż do ostatniej jednostki pieniądza osiągnąć jednakowy stan satysfakcji (II prawo Gossena).

KEYNESIZM - doktryna makroekonomiczna oparta na kreowaniu popytu miedzy innymi poprzez deficyt budżetowy i inflację w zamian za niską stopę bezrobocia. Keynes kwestionował dotychczasowe rozumienie teorii ilościowej pieniądza, traktował ceny jako stałe, a wielkość produkcji jako elastyczną, zaprzeczał stałości/ szybkości obiegu pieniądza. Popyt rozdzielił na pieniądz transakcyjny w formie aktywnych rezerw kasowych i przezorności owy na wolne rezerwy gotówkowe. Nie wierzył w skuteczność polityki pieniężnej, a głownie fiskalnej. W Polsce do nurtu keynesowskiego zalicza się poglądy M. Kaleckiego, zwolennika robót publicznych powiększających popyt, a finansowanych z deficytu budżetowego (teoria cyklu koniunkturalnego).