76365

SOCJOLOGII WYCHOWANIA

Socjologia wychowania zajmuje się: -szeroko rozumianym wychowaniem i środowiskiem wychowawczym, -wielkimi grupami i instytucjami, które mają wpływ na jednostkę, jego charakterem, przebiegiem, jakie mechanizmy w nim zaszły, -przebiegiem i charakterem wychowania, -samą jednostką w tym procesie, -efektami tego procesu, -wpływem tego procesu na społeczeństwo i odwrotnie

Socjologia wychowania dzieli się na: mikrosociologia - zajmuje się, np. rodziną, grupami, rówieśnikami* mczosociologia - zajmuje się, np instytucjami, systemami wychowania makrosociologia - zajmuje się szerokimi systema mi wychowania w społeczeństwie, ideologiami wychowania

(wychowanie) socjalizacja - uspołecznienie

fiierwotna    wtórna

ci którzy chcą)    wychowanie

planowe    nieplanowe

świadome    nieświadome, np.

uczestnictwo w kulturze

Wychowanie jest czynnością sjx)lecziią, czyli taką, której przedmiotem jest człowiek, a celem jest spowodow anie pewnej reakcji z jego strony.

Znaczenie wychowania: szerokie znaczenie - wychowanie to całościowy proces planowej, świadomej i nieuświadomionej działalności obejmujące kształtowanie osobowości jednostki, umiejętności, zainteresowań, uczuć, inteligencją, motywacją w wyniku interakcji bezpośrednich i pośrednich tej jednostki

wąskie znaczenie - wychowanie polega na planowej działalności wychowawczej, prowadzonej przez instytucje do tego celu powołane

Edukacja to tylko część procesu w^rychow^rania, kształtuje się inteligencja jednostki, wpajanie wiedzy, nawyków za pośrednictwem charakteru formalnego systemu wychowania. \Vychowanie: -pośrednie i bezpośrednie, -formalne i nieformalne, -planowe i nieplanowe Środowisko wychowawcze według ZNANIECKIEGO: Środowisko wychowawcze jako odrębne środowisko społeczne, które grupa wytwarza dla osobnika mającego zostać jej członkiem po odpowiednim przygotowaniu. Środowisko to obejmuje w^rszystkie osoby i grupy społeczne, z którymi dana grupa wymaga lub dozwala by ów osobnik się stykał. Mówiąc o Środowisku wychowawczym mamy na myśli środowisko, w którym wychowuje sie jednostka. Środowisko wychowawcze może mieć więc bardzo różne elementy. U dziecka wychowującego się z rodzicami będą to: rodzice, rodzeństwa i inni domownicy, nauczyciele, koledzy szkolni, z podwćrka czy ulicy, sąsiedzi, a w przypadku wychowanka domu dziecka środowisko to tworzą wychowawcy, nauczyciele, inni wychowankowie z grypy czy uczniowie z klasy.

Instytucje wychowania dzielimy na trzy kategorie: -instytucje wychowania naturalnego -w których wychowanie dokonuje sie głównie przez sam fakt współżycia z innymi, przez naśladowanie, np. rodzina, grupa rówieśnicza, -instytucje wychowania intencjonalnego -powołane przez społeczeństwo ala realizacji zadania, jakim jest wychowanie, np. szkolę, inne zakłady kształcenia, organizacje młodzieżowe, placówka wychowania pozaszkolnego, instytucje opieki i wychowania specjalnego, placówki wychowania osobników wykolejonych, -instytucje wychowaiua pośredniego - które spełniają w społeczeństwie różne zadania, np. zakłady pracy, instytucje i środki masowego przekazu, turystykę, wojsko, sądownictwo, służbę zdrowia

Każda z. tych instytucji spełnia określone funkcje:

Funkcje wobec jednostki:

funkcja kształcąca - nauczanie, rozwijanie zainteresowali, kształtowanie umiejętności funkcja opiekuńcza - zabezpieczenie bytu materialnego, opieka zdrowotna funkcja aktywizująca - pobudzanie do działalności twórczej funkcja przygotowująca do pełnienia ról - zdobywanie kwalifikacji

funkcja w ychowania moralnego - kształtowanie postaw współżycia społecznego, charakteru Funkcje wnbec społeczeństwa:    -stabilizująca pprząclek społeczny, adaptacyjna, -

przyspieszająca postęp społeczny, -integmjaca. -zmięniajaca strukturę społeczna JEDNOSTKA jako CZŁONEK ŚPOLECZENST\VAOso bow osć społeczna według JANA SZCZPANSKIEGO to zespól trwałych cech jednostki, wpływających na jej postępowanie, wyrastających na podbudowie cech biologicznych i psychicznych, a pochodzących z wpływu kultury i struktury zbiorowości, w których jednostka została wychowana i w których uczestniczy; to zintegrowana i zinternalizowana kultura nadbudowana nad biologiczną naturą czlow ieka.