76412

kosmicznej i pochodzą zarówno od Słońca, jak i z dalszych zakamarków Wszechświata. W takich warunkach powstało i ewoluowało Zycie na Ziemi - a my razem z nim. Nic dziwnego, że u ochotników przebywających przez dłuższy czas w izolacji od naturalnych pól elektromagnetycznych pojawia się wiele niekorzystnych objawów: zmęczenie, nerwice, bóle głowy, zaburzenia pracy układu wegetatywnego, co dobitnie świadczy o tym, jak silnie jesteśmy związani z tym elementem środowiska naturalnego.

Pole elektromagnetyczne może stwarzać zagrożenie dla ludzi poprzez oddziaływanie na infrastrukturę techniczną, ponieważ odbiór energii pola elektromagnetycznego przez urządzenia może być przyczyną m in.: zakłóceń pracy automatycznych urządzeń sterujących i elektronicznej aparatury medycznej (w tym elektrostymulatorów serca oraz innych elektronicznych implantów medycznych), detonacji urządzeń elektrowybuchowych (detonatorów), pożarów i eksplozji związanych z zapaleniem się materiałów łatwopalnych od iskier wywoływanych przez pola indukowane lub ładunki elektrostatyczne. Oddziaływanie pól elektromagnetycznych może powodować występowanie niepożądanych skutków. Z tego powodu wprowadzono okresową kontrolę warunków ekspozycji oraz ograniczenia ekspozycji: ogółu ludności, pracowników, infrastruktury technicznej.

Szczególne znaczenie ma to odnośnie pracowników, którzy z racji wykonywania czynności zawodowych przebywają w obszarze występowania silnych pól elektromagnetycznych. W miarę możliwości powinny być stosowane techniczne i organizacyjne metody ograniczania ekspozycji, m.in. ekranowanie elektromagnetyczne i oznakowanie obszarów występowania silnych pól elektromagnetycznych.

Energia pól elektromagnetycznych absorbowana bezpośrednio w organizmie powoduje powstawanie w nim elektrycznych prądów indukowanych oraz podgrzewanie tkanek. Może to być przyczyną niepożądanych efektów biologicznych i w konsekwencji zmian stanu zdrowia (czasowego i trwałego). Objawy oddziaływania w odniesieniu do człowieka mogą być następujące: zaburzenia snu, bezsenność, bóle i zwroty głowy, nudności, brak możliwości skupienia i koncentracji, częściowa utrata pamięci, pogorszenie wzroku, zmiana ciśnienia krwi, migreny, zmęczenie nieadekwatne do wysiłku (objaw często występujący u dzieci i młodzieży), osłabienie, zmiany obrazu krwi (zachwianie stosunku białych i czerwonych ciałek krwi), zmiany poziomu hormonów, rozregulowanie okresu menstruacyjnego, możliwość częstszych poronień, białaczka, rak mózgu, zaburzenia immunologiczne, zakłócenia w działaniu rozrusznika serca, zaburzenia równowagi, zmiany w układzie nerwowym w gałkach ocznych i w jądrach, reakcje nerwicowe.

Kolejność wyżej wymienionych objawów jest przypadkowa, gdyż każdy organizm reaguje indywidualnie i posiada różną odporność na działanie tego rodzaju promieniowania. Jednoznaczne stwierdzenie wpływu, a szczególnie szkodliwego oddziaływania promieniowania elektromagnetycznego na zdrowie człowieka jest trudne do ustalenia. Każdy człowiek w inny sposób reaguje na oddziaływanie pola elektromagnetycznego, a ocenia się, że tylko 1-2% ludzi jest nadwrażliwych na ten rodzaj promieniowania. Sytuację dodatkowo komplikuje fakt, że nie ma jednolitych norm określających dopuszczalny poziom natężenia promieniowania elektromagnetycznego.

Smog elektromagnetyczny, to nieformalne określenie smogu związanego z emisją sztucznych pól elektromagnetycznych do środowiska. Określenie to stosowane jest przy omawianiu zanieczyszczenia elektromagnetycznego rozumianego jako występowanie pól elektrycznych i pól magnetycznych różnych częstotliwości. Występowanie tych pól związane jest z jakimkolwiek napięciem czy przepływem prądu w przypadku urządzeń domowych, źródłami są też telekomunikacyjne stacje nadawcze, linie energetyczne itp. Używanie urządzeń zasilanych energia elektryczną i emitujących pola elektromagnetyczne (a co za tym idzie elektrosmog). stało się naturalnym otoczeniem współczesnego, cywilizowanego człowieka.