76781

Środowisko rozwoju a kontekst rozwoju

środowisko - każde zdarzenie istniejące poza organizmem, które może mieć wpływ na rozwój tego organizmu i na które organizm także może mieć wpływ

Kontekst rozwoju - inny dla każdego człowieka, wynika to z indywidualnej interakcji między wpływami środowiska wewnętrznego a otoczeniem jednostki w danym okresie oraz odczuwania i interpretacji tej interakcji przez podmiot.

Kontekst wewnętrzny:

o uwarunkowanie rozwoju człowieka genotypem (środowiskiem wewnętrzny, biologicznym) -określa plan i możliwości rozwoju człowieka w różnych obszarach , wyznacza rodzaj, tempo i dynamikę zmian, którym ulega rozwijający się organizm a także wszystkie jego układy <szczególnie układ nerwowy>

o środowisko wewnętrzne źródłem nacisków biologicznych (naciski biologiczne są odczuwane przez całe życie, ale zmienia się rodzaj, nacisk i dynamika tych nacisków np. zmiana rozwoju fizycznego, osoba staje się z wiekiem szybsza itp.)

o naciski biologiczne powodują zmiany odczuwane jako korzystne lub niekorzystne

o ze względu na silny wpływ nacisków biologicznych na rozwój ważnymi okresami powszechnych i intensywnych zmian są:

a)    okres prenatalny, niemowlęctwa i po niemowlęcy (od początku narodzin i 0-3 lata)— szybko rośnie, szybko przybiera na wadze, gwałtowne zmiany, opanuje takie umiejętności, które dają mu niezależność fizyczną i społeczną --poszerza jego przestrzeń życiową, ale też powodują urazy, zakazy i ograniczenia, które powoduje dyskomfort dziecka

b)    okres dorastania (głównie pierwsza faza tj. 10/12-16/17 lat) - pojawiają się cechy płciowe, zmienia się wrażliwość seksualna, wzrasta poziom niepokoju, wzrasta kontrola ze strony dorosłych, co utrudnia przejście przez tą sytuacją

c)    połowa okresu średniej dorosłości (40/45-50/55) lat) - pojawiają się pierwsze oznaki okresu starzenia się, spada dobra forma, zmienia się samopoczucie psychiczne

d)    późna dorosłość (powyżej 65 roku życia) - podatność zwiększona na różne zagrożenia, spadek formy, który prowadzi do niedołężności i znaczących trudności

e)    cisza od nacisków: wiek przedszkolny(3-6/7), średnie dzieciństwo(6/7-10), późna agzelostencja, wczesna dorosłość, średnią dorosłość przez połową okresu średniej dorosłości(30-40/45)

Mogą się pojawić naciski nagłe, nieprzewidywalne np. choroba, wypadek

Kontekst zewnętrzny:

■    środowisko fizyczne (bezpośrednia stymulacja fizyczna poprzez własności fizyczne) -przedmioty, które powstały naturalnie, albo powstały za pomocą ludzi, które oddziaływają na rozwijającą się jednostkę np. jak postrzegamy przedmioty za pomocą wzroku, słuchu

■    środowisko społeczne (pośrednia stymulacja społeczna poprzez znaki) - znaczenia społeczne są nadawane przez ludzi; istotna jest tu mowa ludzka, która nadaje swoisty komentarz co do przedmiotów, mamy komunikaty werbalne i niewerbalne