76965

nietykalności politycznej lub niepodległości terytorium któregokolwiek państwa -z przepisu wynika, że:

1)    zakazane jest nie tylko „uciekanie się do wojny", ale także użycie siły zbrojnej, które w danym przypadku nie może być zakwalifikowane jako prowadzenie działań wojennych, np. incydentalne ostrzelanie posterunków granicznych sąsiedniego państwa

2)    zakazane jest wyłącznie użycie siły zbrojnej

-przymus lub groźba o innym charakterze (np. ekonomicznym) nie jest zabroniona przez art. 2 ust. 4

3)    ochronie przed groźbą lub użyciem siły podlegają wszystkie państwa, niezależnie od tego czy są stronami KNZ

4)    zakaz dotyczy stosunków między państwami

-art. nie zakazuje zatem, co do zasady, prowadzenia przez rząd danego państwa działań zbrojnych przeciwko działającym na jego terytorium ugrupowaniom rebelianckim

-zakaz groźby lub użycia siły zbrojnej doznaje 3 wyjątków, wyraźnie wskazanych w KNZ, chodzi tu o:

49

art. 24 KNZ art. 25 KNZ

1)    użycie siły przeciwko byłym państwom nieprzyjacielskim (art. 107 KNZ) - art. ma znaczenie wyłącznie

historyczne

2)    użycie siły zbrojnej na podstawie upoważnienia Rady Bezpieczeństwa (art. 42 KNZ)

3)    użycie siły w samoobronie (art. 51 KNZ)

-> art. 51 KNZ - każdemu państwu przysługuje niezbywalne prawo do samoobrony w przypadku

napaści

zbrojnej

-samoobrona może mieć charakter:

a)    indywidualny - gdy państwo będące ofiarą napaści samo odpiera atak

b)    zbiorowy - gdy państwo będące ofiarą napaści prosi o udzielenie mu pomocy militarnej przez inne państwo, a to ostanie pomocy udziela

1) Rola Rady Bezpieczeństwa >5 na RB spoczywa główna odpowiedzialność za utrzymanie rodowego

pokoju i bezpieczeństwa

-swoje uprawnienia w tym zakresie RB opiera na delegacji władzy -delegacji władzy udzieliły RB wszystkie państwa należące do ONZ -RB działa z ramienia państw członkowskich ONZ

-państwa członkowskie zobowiązują się przyjąć i wykonywać postanowienia RB

-system bezpieczeństwa zbiorowego jest uruchamiany i kierowany przez RB

-członkowie ONZ nie są zobowiązani ex iure do żadnej akcji bez uprzedniego zajęcia stanowiska przez

RB

-RB ma dwa rodzaje uprawnień w tym zakresie:

1)    stwierdza zagrożenie pokoju, naruszenie pokoju lub dokonanie aktu agresji -jest to uprawnienie badawcze dotyczące stanu faktycznego

2)    wydaje zalecenia lub decyzje o zastosowaniu środków przymusowych -uprawnienie do decydowania o tym, czy ONZ podejmie i jaką podejmie akcję zbiorową -oba uprawnienia są uprawnieniami wyłącznymi RB

-kluczowe znaczenie w podjęciu decyzji o akcji zbiorowej ma stanowisko pięciu wielkich mocarstw (członków stałych)

-w zakresie bezpieczeństwa uchwały RB wymagają jednomyślności wielkich mocarstw -RB nie może podjąć żadnej akcji bez zgody wszystkich stałych członków 2) System sankcji ^5 RB może wezwać strony, by zastosowały się do ustalonych przez nią środków tymczasowych lub

może zastosować właściwe środki przymusu (sankcje)

1) środki tymczasowe (art. 40 KNZ) ich celem jest zapobieżenie zaostrzeniu się sytuacji