2) sędziowie tworzyli prawo rzeczywiste, analogiczne do ustawowego
- Jeremiasz Bentham. Jan Austrin. Jan Salmond, Jen Grey
5 Zagadnienia kodyfikacyjne prawa w USA
- do roku 1776 obowiązywał angielski system common law [źródła poznania; Komentarze W. Blackstone’a; Reports; Instytucje E. Coke’a]
- po roku 1776 - amerykański common law - koegzystuje w szerszym stopniu z prawem stanowionym
- równolegle do prawa precedensowego rozwijano, chociaż w mniejszym stopniu, praw stanowione (statutory law, statute law)
[ustawy Kongresu, ustawy legislatur stanowych, zarządzenie i proklamacje gubernatorów, akty prawne władz miejskich oraz tzw. private bill wydawane przez władze prawodawcze
Kompilacje (Consolidated Laws) - ustawy ułożone w porządku alfabetycznym Kodeksy (Codes) - oparte na wzorach europejskich
Restatements - zbiory prawa amerykańskiego oparte na wyrokach sądowych
6. Nowa systematyka prawa
- podział na publiczne i prywatne
- XIXw. - podział na handlowe i cywilne
- prawo pracy
- prawo publiczne (kamę + konstytucyjne)
- J. Benthm: - cywilne, karne, konstytucyjne
- Hugon Gracjusz - twórca prawa narodów - system prawa świeckiego, podbudowany prawem natury oraz prawem zwyczajowym
- J.J. Moscr - 1750r. - źródłem prawa narodów są traktaty międzynarodowe [poparli to E De Vattel (1758r.) oraz G.F. Martens)
- W.G. Leibniz - twórca imiwersalnej historii prawa
- Monteskiusz - O duchu praw
- XVII i XVIII w'. - obok prawa kanonicznego i rzymskiego zaczęto nauczać także prawa natury (Uppsala - 1620r., Paryż - 1679r..
Hellc i Wittenberga - 1707r.)