77332

dwupartyjny. Konsekwencją jednopartyjnego jest zaistnienie w parlamencie systemu dwupartyjnego. Konsekwencją istnienia systemu dwupartyjnego przy ordynacji większościowej jest to, że podstawowe podmioty partyjne utrzymują się niesłychanie długo na scenie parlamentarnej - one się uzupełniają się często partiami kartelowymi. Partie przechwytują wszystkie artykulacje nowych grup społecznych, dzięki czemu wchłaniają te grupy, które mogłyby się stać partiami politycznymi. System dwupartyjny jest niesłychanie trwały.

•proporcjonalne - wymusza tworzenie sytemu wielopartyjnego. System proporcjonalny wielomandatowych okręgów wyborczych może w zależności od metody przeliczania na mandaty może być mniej lub bardziej proporcjonalny - może preferować partie, które uzyskały więcej głosów, lub rozdzielać mandaty w zależności od procentów głosów jakie uzyskały. Są albo z progiem wyborczym(od ilu procent dane ugrupowanie uzyskuje mandat w parlamencie, może być różny 3,5,7,8, w zależności od tego jak je ustawimy, takie będziemy mieć wyniki wyborów pod względem statystycznym), albo bez progu. W Polsce obowiązuje próg 5%. System wielopartyjny zaczyna być różny w zależności od tego czy wprowadzamy progi czy nie oraz czy system przeliczania głosów na mandaty jest skrajnie proporcjonalny czy preferujący mocniejsze ugrupowania. System proporcjonalny ma umożliwić reprezentowanie zróżnicowanej woli politycznej, ma spowodować, że wybory będą reprezentowani w wielu różnych odcieniach politycznych swoich interesów. Drugie zadanie, które stoi przez ordynacją wyborczą to umożliwić sprawne rządzenie - jest możliwe kiedy stworzymy stabilną większość parlamentarną. Przy ordynacji skrajnie proporcjonalnej bez progu zwykle powstaje system wielopartyjny sfragmen ta ryzowany - wtedy, kiedy w praelemencie pojawia się więcej niż lOpartii politycznych a koalicja rządząca jest możliwe do utworzenia tylko przez porozumienie wielu partii politycznych(minimum 5), trudno jest mu zawrzeć koalicję samorządową

Potencjał szantażu każdej z wchodzących w koalicję partii jest bardzo twardy, jeśli partia zaszantażuje to zyska ustępstwa. Przeciwieństwem systemu wielopartyjnego sfragmentaryzowanego jest system umiarkowany - taki, w którym do parlamentu dostaje się zazwyczaj kilka partii politycznych i wystarczy porozumienie 2 partii by stworzyć koalicję rządzącą. System wielopartyjny umiera kowany jest konsekwencją orientacji wyborczej z progiem. Przy systemach wielopartyjnych odróżniamy systemy:

^stabilne - posiadają w ogromnej swojej większości ponad 80% wyborców posiada swoją reprezentację w parlamencie. Bardzo duży poziom stabilności

"'niestabilne - jeśli ponad 30% wyborców nie ma swojej reprezentacji w parlamencie. Nie pozwala na przeprowadzenie zmian politycznych, gdyż opór jest duży

Demokracja nieskonsolidowana - nie ma wspólnych płaszczyzn między grupami politycznymi. Mamy do czynienia z dwoma wrogimi, walczącymi ze sobą obozami. W skrajnej formie przeradza się w wojnę domową

Demokracja skonsolidowana - oparta na wspólnych wartościach, celach

•mieszane - ordynacje wyborcze również mieszane. Są to ordynacje hybrydalne, przypadki hybrydalne. Casusy - możemy omawiać tylko poszczególne relacje ordynacji wyborczych

1. Niemcy. Ordynacja wyborcza do Bundestagu - każdy wyborca ma dwa głosy - jeden w wyborach większościowych, drugi w wyborach proporcjonalnych - jeden i ten sam człowiek może głosować na