Polsce: fiasko zjazdu Jagiełły z wielkim mistrzem w Toruniu w 1388r. |
podczas wyprawy zagranicznej - nie powierzanie zamków osobom obcej narodowości | ||
1422 - przywilej czerwiński |
Władysław Jagiełło |
Sejm obozowy szlachty przed wyprawą przeciw Krzyżakom |
- zakaz łączenia stanowiska sędziego ziemskiego 1 starosty w Jednym ręku - nietykalność majątkowa bez wyroku sądowego • sądy miały sądzić według prawa pisanego - król musiał uzyskać zgodę rady królewskiej na bicie monety |
1423 - statut warcki |
Władysław Jagiełło |
Aby zapewnić dynastii Jagiellonów panowanie w Polsce |
* szlachta mogła wykupić majątki sołtysów .krnąbrnych 1 nieużytecznych” 1 sama wyceniała wartość sołectw - ograniczenie wychodźstwa chłopów ze wsi taksy wojewodzińskle - wojewodowie ustalali ceny maksymalne za produkty rzemieślnicze |
1425 - przywilej sformułowany w Brześciu Kujawskim, nadany w 1430r. w Jedlni i potwierdzony w 1433r. w Krakowie (ledleńskokrakowskl) |
Władysław Jagiełło |
Za uznanie Władysława III królem Polski i kontynuacje panowania Jagiellonów w Polsce |
- neminem captivablmus nisi iure victum (porównywane nieraz do Habeas Corpus Act) • tylko szlachcic mógł zostać dostojnikiem kościelnym |
1454 - przywileje cerekwlcko-nieszawski e |
Kazimierz Jagiellończyk |
Za udział szlachty w wojnie trzynastoletniej z Krzyżakami, pospolite ruszenie szlachty wielkopolskiej pod Cerekwice koło Chojnic i szlachty małopolskiej pod Opokami na Kujawach |
- potwierdzenie dotychczasowych praw dla szlachty - król nie mógł wydać nowych praw, nakładać nowego podatku i zwoływać pospolitego ruszenia bez zgody sejmików ziemskich - przywilej ten stał się podstawą polskiego parlamentaryzmu |
1456 - przywilej korczyński |
Kazimierz Jagiellończyk |
W okresie wojny trzynastoletniej z Krzyżakami |
- gwarantował, że w sprawach dotyczących losów danej ziemi zawsze o zdanie będą pytani jej dygnitarze |
1496 - statuty piotrkowskie |
Jan Olbracht |
Za cenę udziału szlachty w wyprawie na Mołdawią, rozkwit gospodarki folwarczno-pańszczyźniane j |
ograniczenie wychodźctwa chłopów ze wsi -tylko 1 chłop w roku mógł opuścić wieś. tylko 1 przedstawiciel rodziny chłopskiej mógł zmienić zawód 1 Iść do miasta; jeśli był to jedynak, nie mógł opuścić wsi - zwolnienie szlachty z opłat celnych na towary własne 1 sól |