Swoboda przepływu kapitału polega na jednostronnym przeniesieniu wartości majątkowych do innego państwa, a jej celem jest umożliwienie realizacji (za pomocą różnego rodzaju instrumentów finansowych) samoistnej komercyjnej inwestycji w innym państwie i ewentualne korzystanie z jej efektów.
Swoboda przepływu płatności nie ma charakteru samoistnego, lecz jest wtórna w stosunku do pozostałych podstawowych swobód wspólnego rynku Wiąże się z zapłatą za nabyte towary lub wyświadczone usługi, a także z przekazywaniem wynagrodzenia za pracę lub oszczędność po zakończeniu zatrudnienia w danym państwie członkowskim.
1. Akty prawne wprowadzające swobodę przepływu kapitału:
- Traktat założycielski - w pierwotnej wersji (Traktat ustanawiający EWG) przewidziane stopniowe zniesienie przeszkód odnoszących się do przepływu kapitału, ale tylko «... w zakresie niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania wspólnego rynku".
Dyrektywa Rady z 1988r. - postanowienie wprowadzenia pełnej swobody przepływu kapitału (w związku z budową rynku wewnętrznego i perspektywą unii gospodarczej i walutowej)
Traktat z Maastricht (zapis przeniesiony do Traktatu o funkcjonowaniu UE art. 63): zakaz wszelkiego ograniczania przepływu kapitału i płatności między państwami członkowskimi oraz między państwami członkowskimi a państwami trzecimi.
2. Zróżnicowane podatki (bezpośrednie) od dochodów z kapitału jako potencjalne źródło zakłóceń na wspólnym rynku kapitału:
podatek od dochodów przedsiębiorstw (CfT). Komisja proponuje harmonizację podstawy opodatkowania CIT, tj. przyjęcie wspólnych zasad obliczania tej podstawy.
podatek od dochodów z lokat finansowych. Obowiązuje dyrektywa z roku 2003 (stosowana od 2005), odnosząca się do kwestii unikania opodatkowania. Dyrektywa dotyczy dochodów z lokat finansowych wypłacanych w państwie członkowskim indywidualnym rezydentom z innych państw członkowskich.
opodatkowanie dochodów z loka finansowych, tzn. dochodów z depozytów bankowych, obligacji czy bonów skarbowych. W tym zakresie między państwami członkowskimi również utrzymują się znaczne różnice, dotyczące dwóch spraw:
• samego pobierania podatku i wysokości stawek podatkowych
• obowiązku informowania władz podatkowych.