SPOŁECZNA GOSPODARKA RYNKOWA - klauzula określająca ustrój społeczno-gospodarczy państwa polskiego. W odróżnieniu od ustroju politycznego odnoszącego się do prawno - instytucjonalnych rozwiązali w zakresie struktury i funkcjonowania władzy publicznej, ustrój społeczno -gospodarczy określa strukturę własnościową, funkcjonowanie gospodarki i finansów publicznych oraz determinuje materialne warunki życia społecznego -zapewnia się z jednej strony efektywność ekonomiczną opartej na wolnej konkurencji wolności gospodarczej z drugiej strony zapewnia się sprawiedliwość społeczną i określony lad społeczny -pojaw iła się w Niemczech po II wojnie światowej twórca Alfred Muller-Armack „Kierowanie gospodarką a gospodarka rynkowa"
-opiera się na 3 filarach: wolności DG, własności prywatnej, solidarności, dialogu i współpracy partnerów' społecznych
-państwo polskie pełni funkcję państwa opiekuńczego, a działania podejmowane przez państwo mają na celu wspieranie społecznych aspektów gospodarki
-podstawą życia gospodarczego w PL jest własność prywatna mająca pierwszorzędne znaczenie, które wynika z zasady SGR;
-SGR stanowi odzwierciedlenie myśli społecznej kościoła Katolickiego jak i zakorzenionych w tradycji europejskiej elementów solidarności społecznej i tradycji liberalno - demokratycznych -połączenie tradycji liberalnych i solidarności społecznej pozwala na zakwalifikowranie przyjętego modelu do koncepcji gospodarki mieszanej - cel znalezienie złotego środka między kapitalizmem i socjalizmem, aby rynek stal się narzędziem realizacji określonych celów i wartości społecznych
-cel SGR: osiągnięcie wspólnego dobrobytu gospodarczego popizez wprowadzenie porządku wolnej konkurencji, planowaną politykę wzrostu, dążenie do pełnego zatrudnienia oraz zagwarantowanie wolności w handlu zagranicznym i wymianie walut, zapewnienie bezpieczeństwa socjalnego itd.
-w SGR funkcje państwa polegają na:
-działaniach kontrolnych i korygujących dysproporcje w gospodarce -działaniach wyprzedzających i wyznaczających pożądane cele -działaniach organizatorskich i koordynujących -dzialaii ochronnych i ogólnospołecznych kreujących stabilny rynek -w celu realizacji założeń SGR państwo może posługiwać się bezpośrednimi lub pośrednimi narzędziami kierow ania