FAZY ROZWOJU POPULACJI
Wydolność
środowiska
1. Faza pozytywnego wzrostu (po pojawieniu się na danym obszarze kilku osobników określonego gatunku wzrost populacji na początku jest powolny).
2. Faza logarytmiczna (po fazie pozytywnego wzrostu następuje intensywny przyrost populacji według krzywej wykładniczej)
3. Faza negatywnego wzrostu (tempo wzrostu po fazie logarytmicznej zaczyna maleć w miarę jak wzrasta opór środowiska)
4. Faza równowagi (populacja osiąga poziom nasycenia i wydolności środowiska; opór środowiska równoważy się z tendencjami wzrostowymi populacji).
Liczebność populacji zależy od wydolności środowiska. W zakres wydolności środowiska wchodzi:
• zasobność pokarmowa,
• odnawialność zasobów,
• pojemność przestrzenna siedliska itp.
Populacje nieprzystosowane do danego środowiska przekraczają granicę wydolności środowiska, powodują zmniejszenie wydolności co prowadzi do raptownego zmniejszenia ich liczebności. Liczebność populacji przystosowanych do środowiska z reguły utrzymuje się poniżej granicy wydolności.
Wyróżnia się cztery zasadnicze typy dynamiki liczebności populacji:
1. Typ wykładniczy. Intensywny wzrost występuje tutaj według postępu geometrycznego. Po osiągnięciu szczytu liczebności następuje jej opadanie.
2. Typ logistyczny. Charakterystyczny dla populacji, które opanowują nowe obszary o ograniczonych zasobach.
3. Typ cykliczny. Charakterystyczny dla populacji znajdującej się w niezrównoważonych warunkach siedliskowych bądź biocenotycznych.
4. Typ ustabilizowany. Charakterystyczny dla populacji znajdujących się w stałych warunkach środowiska i dysponujących sprawnymi mechanizmami regulacji liczebności. Jest to układ wyjątkowy w przyrodzie.
EKOSYSTEM