80803

o SEKTA - grupa wyznaniowa o stosunkowo małej liczbie członków, powstała przez wyodrębnienie z macierzystego kościoła (lub, i) jako efekt protestu religijnego wobec istniejącej już doktryny i kultu, ewentualnie organizacji. Główne cechy sekt to: silna izolacja od środowiska zewnętrznego (brak zainteresowania zmianami zewnętrznej rzeczywistości), odrębność aksjologiczno-światopoglądowa i normatywna, autorytarne przywództwo, fanatyzm członków oraz silny konformizm członków i radykalnie sprawowana kontrola społeczna.

(Słownik Socjologiczny, Toruń 1997)

(...) Charakterystyki sekty dokonuje się w opozycji do Kościoła. Niezależnie od genezy powstania, sekta (zwłaszcza w początkowym okresie) wyróżnia się izolacją od środowiska zewnętrznego, niezależnością, nonkonformizmem; odrębnością światopoglądową, ideologiczną, aksjologiczną (własna hierarchia wartości, własny system norm moralnych i społecznych); autorytatywnym (często charyzma tycznym) przywództwem, uczestnictwem dobrowolnym, z wyboru; autorytaiyzmem i fanatyzmem członków; silnym, wewnątrz-organizacyjnym zespoleniem. W dalszej fazie rozwoju, krzepnąc organizacyjnie i doktrynalnie, formalizując zasady członkostwa oraz strukturę hierarchii może przekształcić się w ustabilizowaną sektę (ang. established sect), denominację lub Kościół (...)

(Leksykon Religioznawczy w Przegląd religioznawczy;, nr.

1/2, 187-188, 1998)

o SEKTA DESTRUKCYJNA - grupa godząca w porządek prawny i społeczny przez całkowite podporządkowanie (uzależnienie, ubezwłasnowolnienie) sobie członków przez przywódców na drodze ich psychicznej destabilizacji i zerwania dotychczasowych więzi społecznych.

Czasami trudno jest jednoznacznie zaliczyć dany ruch do tej kategorii. Bywa, że poznanie jej prawdziwego oblicza dokonuje się za późno, gdy już nie można zapobiec tragedii. Tragiczne losy sekty Świątynia Ludu (założyciel Jim Jones 1931-1978; w Jonestown w Gujanie zbiorowe samobójstwo popełniło 900 wyznawców) w sposób negatywny zwróciło uwagę opinii publicznej na zjawisko nowych ruchów religijnych. W ostatnich latach na złą sławę zasłużyły sekty: Białe Bractwo (Ukraina, założyciel: Jurij Kriwonogoz żoną Marią Cwygun, przywódców aresztowano zanim doszło do tragedii); Najwyższa Prawda (Aum AShinnkyo - Japonia, założyciel Soko Asahara, gazowe zamachy w tokijskim metrze); Brama Niebios (Heavan's Gate Webside - Santa Fe, USA, zbiorowe samobójstwo 39-ciu informatyków); Zakon Świątyni Słońca (założyciel belgijski

2