81548

2

Prawoznawstwo - Tworzenie prawa

2.    Zawieranie umów o charakterze prawotwórczym

Jest to podstawowa forma tworzenia prawa międzynarodowego publicznego (jest to tzw. prawo traktatowe). Umowa tworząca prawo jest czynnością wielostronną. Prawo powstające w wyniku zawarcia umowy - prawo konsensualne jest w istocie prawem stanowionym tyle. że nie jednostronną decyzją władzy publicznej. Ostatnio się mówi, że trzeba umocnić elementy konsensualne w tworzeniu prawa (konsultacje społeczne etc.) po to, żeby obywatele mieli poczucie partycypacji w tworzeniu prawa.

3.    Przekształcanie zwyczajów w prawo

Istotą zwyczaju jest w miarę stałe praktykowanie przez członków społeczności określonego zachowania. Z prawem zwyczajowym mamy do czynienia gdy wśród danej społeczności upowszechniło się przekonanie, że praktykowane dotychczas zwyczaje powinny być sankcjonowane przez organy władzy publicznej. Do przekształcenia się normy zwyczajowej w prawo zwyczajowe potrzeba: a Powszedniej akceptacji zwyczaju w środowisku,

b.    Precyzja wzoru postępowania

c.    Uznanie zwyczaju przez organy władzy

d.    Akceptacja przez doktrynę prawniczą.

Zwyczaj jest najczęściej przedmiotem internalizacji (mamy go „głęboko w sercu" a nie „głęboko w dupie"). Istnienie prawa zwyczajowego jest charakterystyczne tam, gdzie jest ewolucja a nie rewolucja. Prawo zwyczajowe było rozpowszechnione w Europie średniowiecznej. Współcześni kłócą się c^ normy zwyczajowe mają konstytutywny czy deklaratywny charakter (c^ się je ustanawia, czy stwierdza, że po prostu są). Jest jeszcze zwyczaj prawny - pewien określony sposób rozumienia prawa, a nie źródło prawa Zwyczaj prawny to np. zwyczaj konstytucyjny (w UK królowa mianuje na premiera... wiadomo).

4.    Prawotwórcze orzecznictwo sądowe

Jak jest luka w prawie to sędzia zdaje się na swoją kreatywność. Kieruje się doświadczeniem, wiedzą, analogicznymi przypadkami etc. Sędzia tworzy dwie normy: ogólną i indywidualną: „Orzekłem w taki sposób...(norma indywidualna)...gdyż uważam, że wyraża to pewną szerszą ideę... (normę ogólną)." Często sędzia odwołuje się do prawa zwyczajowego. Trzeba uważać na precedensy. Z drugiej strony sądy są uprawnione czasem do przełamania precedensu, albo do odróżnienia danej sprawy od innych, precedensowych Dzisiaj problem jest z Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości. Z norm prawa europejskiego nie wynika zasada związania sądów krajowych jego orzecznictwem w tak dużym zakresie jak np. Sąd Najwyższy w USA, ale i tak inne sądy się na nim wzorują. ETS sformułował na przykład zasadę pierwszeństwa prawa wspólnotowego wobec prawa krajowego etc.

5.    Recepcja prawa obcego

Jak obce prawo uznaje się za własne. Patrz: Kodeks Napoleona i Księstwo Warszawskie.

AKT NORMATYWNY

Jest to dokument władzy publicznej zawierający ujęte w przepisy normy prawne regulujące jakiś zespół stosunków społecznych, jest tekstem zawierającym materiał do budowy norm prawnych. Systematyka aktu normatywnego - jego uporządkowanie, np. Kodeks Cywilny dzieli się na księgi, części, tytuły, działy, rozdziały, artykuły, paragrafy, ustępy, punkty. Położenie przepisu w określonym miejscu jest dość istotne, jest wskazówką przy dokonywaniu systemowej wykładni prawa

BUDOWA AKTU NORMATYWNEGO

W akcie normatywnym wyróżniamy następujące części:

1.    Tytuł aktu

2.    Przepisy merytoryczne

3.    Przepisy nowelizujące

4.    Przepisy przejściowe i dostosowujące

5.    Przepisy końcowe