Prawozna wstwo - Wykładnia prawa
prawnego i naturalnego, a także zastosowaniu logiki formalnej, czyli reguł poprawnego myślenia oraz specyficznych reguł logiki prawniczej (w podręczniku str. 239 i 240, pierdoły).
2. Wykładnia systemowa - ustalanie rzeczywistego znaczenia przepisów ze względu na ich usytuowanie w systematyce wewnętrznej aktu normatywnego wykładni w całej gałęzi prawa a także ze względu na zasady systemu prawa lub zasady danej gałęzi prawa: normy prawne powinny być interpretowane zgodnie z zasadami prawnymi, z normami prawa międzynarodowego (wiążącego nas); nie można interpretować przepisów, tak by wyszły sprzeczności z innymi przepisami lub luki.
3. Wykładnia funkcjonalna i celowościowa (Ideologiczna) - bla bla bla jak ma funkcjonować, jakie cele ma spełniać norma? Ratio legis. W związku z prowadzeniem wykładni celowośćiowej, której istotę stanowi odtworzenie celu, w jakim norma została ustanowiona, w doktrynie utrwaliły się tzw. normatywne teorie wykładni, odpowiadające na pytanie jaki cel ma osiągnąć wykładnia:
a. Teoria wykładni statycznej (subiektywna, historyczna) - wraz z ustanowieniem przepisu, prawodawca nadaje mu określone znaczenie. Trzeba to znaczenie w momencie ustanawiania ustalić niezależnie czy sytuacja w rzeczywistości się zmieniła. Przyjęcie tej teorii zapewnia stabilność stosowania prawa, jego przewidywalność. Ale tak naprawdę to straszna chujnia, no bo świat się zmienia, a przepisy nie. Niby parlament może je zmienić, ale będzie się z tym strasznie pierdolił, więc lepiej przyjąć jakąś dynamiczną wykładnię, żeby można było przepisom nadawać nowe znaczenie adekwatne do zmieniającego się świata. Czyli wykładnia statyczna to zło.
b. Teoria wykładni dynamicznej (obiektywna) - tak oczywiste, że nie chce mi się pisać. Odwołuje się do koncepcji lienneneutycznej - co w danym momencie rozumieją adresaci.
c. Teoria wykładni .aktualnego ustawodawcy” - ma łagodzić niedogodności wykładni dynamicznej, związane z nadmienią dowolnością interpretacyjną. Niby dynamiczna, ale trzeba prać pod uwagę prawodawstwo aktualnego prawodawcy.
4. Wykładnia porównawcza - porównuje się przepisy z innymi; w układzie synchronicznym porównuje się przepisy z różnych systemów prawa, a w układzie diachronicznym porównuje się obecne przepisy z niegdyś obowiązującymi (wykładnia histoiyczna).
DYREKTYWY PREFERENCJI II STOPNIA
Zwane też metadyrektywami, mówią o tym w jakiej kolejności stosować należy dyrektywy I stopnia i jak rozstrzygać ewentualne kolizje między nimi
1. Wykładnia językowo-logiczna ma pierwszeństwo chronologiczne (zaczynamy od wykładni językowej) i hierarchiczne (wiadomo). Odstąpić od tej zasady można tylko w przypadku oczywistego błędu legislacyjnego (kiedy w wyniku zastosowania wykładni językowej dochodzimy do niedorzeczności).
2. Zdaniem skrajnych pozytywistów dopiero, gdy natkniemy się na sytuację wymienioną w punkcie 1 powinniśmy stosować inne wykładnie.
3. W rzeczywistości wszystkie trzy wykładnie należy przeprowadzić równolegle. Powinny się dopełniać.
RODZAJE WYKŁADNI ZE WZGLĘDU NA WYNIK (ZAKRES) WYKŁADNI
(takie pierdolenie, wiadomo o co chodzi)
1. Wykładnia literalna
2. Wykładnia rozszerzająca
3. Wykładnia zawężająca
4. Aktyw izm sędziowski - sędziowie powołując się na normy np. praw człowieka de facto zmieniają prawo, decydując się na stosowanie niektórych przepisów. Jest to działanie contra legem mimo, że ma silne uzasadnienie polityczno-filozoficzne.