System polityczny UE opiera się na zasadach, które konstytuują jego specyficzną strukturę oraz sposób funkcjonowania. Zasady te można podzielić na dwie grupy: zasady odnoszące się do mlędjiyinstytucjonalnych oraz zasady regulujące współpracę między UE, a państwami członkowskimi.
Podstawowe zasady, na których opiera się funkcjonowanie UE:
zasada poszanowania tożsamości państw członkowskich i podstawowych funkcji państwa zasada poszanowania praworządności i praw człowieka zasada demokracji
zasada kompetencji powierzonych (uzupełnienia zasadami subsydiamośd i
proporc j onal ności)
zasada solidamości/lojalności
zasada federalizmu
Federalizm w systemie instytucjonalnym UE wynika z dualizmu dotyczącego poziomów współpracy w UE. Unia jest złożonym, wielopoziomowym systemem, w którym władza rozproszona jest pomiędzy poziom europejski, narodowy i regionalny. Na pierwszym z tych poziomów władza jest realizowana zgodnie z dwoma reżimami: ponadnarodowym i międzyrządowym.
Federalizm oznacza także wysiłek ludzi i polityk, aby utrzymać maksymalny poziom pisZvitapi9ąd,w tym samym czasie na konstytucyjnych, ale niescentralizowanych podstawach osiąganiu zamierzeń, do któtych dążą grupy, bądź które z konieczności muszą być prahzdwgnffpy w ramach wspólnych przedsięwzięć.
Unia Europejska opiera si dużej mierze na zasadach federalizmu, wskazujących, że ma być dobrowolną unią państw i obywateli mających wspólne cele dobrobytu i bezpieczeństwa. Btniikaapfojektowano tak, by chroniła kulturę, tożsamość i interesy państw członkowskich wmę^riiBe są one zbieżne z ogólnym interesem Unii.
Cechy federalizmu obecnie w UE:obywatelstwo UE
• zasada subsydiamośd
• wspólna waluta: euro
• niezależny Bank Centralny
• coraz bardziej złożone mechanizmy decyzyjne