Zasady procedury cywilnej PRL
Kodeks postępowania cywilnego z 1930 r. opiera! się na zasadach:
- Dyspozycyjności - swoboda stron w rozporządzaniu swoimi roszczeniami
- Kontradyktoryjności
- Równości stron
- Ustności oraz bezpośredniości -
- Swobodnej oceny dowodów
- Instancyjności
Ustroje totalitarne likwidowały takie zasady, które mogły by ograniczać wszechwładzę państwa w stosunku do obywatela. W systemie takim jednostka traciła swoją prywatność i ochronę.
W PRL przekształcenie zasad procedury cywilnej, które nastąpiło wraz z nowelizacją kpe z 1950 r miało na celu odejście od procesu służącego ochronie interesów prywatnoprawnych w kierunku stworzenia narzędzia służącego realizacji założeń ustroju socjalistycznego
Zasada rozporządzalności uległa drastycznemu ograniczeniu. Za wzorem radzieckim wprowadzono zasadę prawdy obiektywnej i tej zasadzie podporządkowywano proces.
Zlikwidowana została zasada, że sąd me ma prawa orzekać ponad to, co było przedmiotem pozwu. Wprowadzono możliwość wtrącania się prokuratora do spraw cywilnych.
Ograniczono zasadę kontradyktoryjności - kopiowano radziecką koncepcję sporności, która nakładała na sąd i strony obowiązek dochodzenia prawdy obiektywnej.
Wprowadzono dwuinstancyjność postępowania, gdzie II instancja nie miała już charakteru merytorycznego, a kontrolny.