Adoptowane dziecko otrzymuje obywatelstwo adoptującego, jeżeli w danym państwie można
mieć podwójne obywatelstwo . to rodzice adopcyjni mogą wnieść wniosek o zwolnienie z
obywatelstwa pierwotnego, ale może takie dziecko mieć też dwa obywatelstwa.
• Naturalizacja - jest to nadanie obywatelstwa osobie, która o to wnioskuje, musi być dorosła i musi spełniać warunki, najczęściej w zależności od kraju np. testy językowe, liczba lat zamieszkania w danym kraju dochody, testy z historii danego kraju, ale naturalizacja może być też ekspresowa, np. jeśli chodzi o jakiegoś sportowca.
• Uznanie za obywateli grupy ludności - np. po cesji terytorialnej, lub w przypadku repatriacji - ludzie niesprawiedliwie traktowani w przeszłości
• Reintegracja - ktoś nabywa obywatelstwo ponownie, które już posiadał, ale z jakichś powodów je stracił, lub sam się go zrzekł. Np. kobieta, która musiała zrzec się swojego obywatelstwa żeby wyjść za mąż w innym państwie, a z którym się rozwiodła i straciła tamto obywatelstwo - procedura ok. kilku tygodni.
SPOSOBY UTRATY OBYWATELSTWA:
a) zwolnienie z obywatelstwa na uzasadniony wniosek do prezydenta - prezydent zwalnia osoby z obywatelstwa tylko jeżeli mają podwójne obywatelstwo, lub jeśli osoba udowodni, że w najbliższym czasie otrzyma obywatelstwo innego państwa, ponieważ państwo nie może sprzyjać zjawisku bezpaństwowości.
b) pozbawienie obywatelstwa - w państwach demokratycznych nie występuje, w PRL - u występowało w Polsce, jeżeli ktoś był za granicą lub działał na szkodę państwa.
3. CUDZOZIEMCY
ZEZWOLENIE NA RUCH OSOBOWY:
• tranzytowe - na przejazd
• służbowe
• dyplomatyczne
OGRANICZENIA PRAW CUDZOZIEMCÓW:
• nie mają czynnego i biernego prawa wyborczego
• nie mogą wykonywać niektórych zawodów - np. nie mogą być kapitanami statków
• nie mogą pełnić niektórych funkcji publicznych
PRAWA CUDZOZIEMCÓW:
• prawo do azylu
a) azyl dyplomatyczny - na terenie ambasady danego państwa można udzielić komuś schronienia; nadanie, czyli wyklucza ekstradycję
b) azyl polityczny (terytorialny) - dane państwo może udzielić schronienia osobie, która najczęściej obawia się prześladowań z powodu poglądów politycznych
• uchodźctwo - osoba, która z uzasadnionych przyczyn, z obawy o dyskryminację jeśli chodzi o wyznanie, kolor skóry, czy poglądów politycznych nie może lub nie chce korzystać z ochrony swojego państwa
Konwencja Genewska mówi, że państwo nie powinno wydawać takich uchodźców ani odstawiać do grup gdzie takie niebezpieczeństwo by im groziło, jeżeli delikwent udokumentuje, że grozi mu niebezpieczeństwo, np. szuka się państwa trzeciego, po okresie spędzonym u nas; prawo międzynarodowe nie nakazuje, żeby uchodźcy mieli takie prawa jak obywatele.