e) rozporządzenia - maja moc bliską ustawie, są wydawane jedynie w związku z daną ustawą, w celu jej wykonania i na podstawie szczegółowego upoważnienia w niej zawartego. Organy wydające rozporządzenia: prezydent, premier, Rada Ministrów, minister kierujący działem administracji rządowej, przewodniczący ustawowo powołanych Komisji i Komitetów, KRRiT
f) akty prawa miejscowego - są powszechnie obowiązujące na obszarze działania organów, które je ustanowiły : wojewody, organu samorządu terytorialnego, organu adm. niezespolonej Akty prawa powszechnie obowiązującego są publikowane w Dzienniku Ustaw (akty prawa miejscowego w Wojewódzkim Dzienniku Urzędowym)
2. Wewnętrznie obowiązujące - wiążą jedynie jednostki organizacyjne podległe organowi, któiy dany akt wydał. Tzw. „prawo wewnętrzne” :
- uchwała- wydaje ją organ kolegialny(min. 2 osoby) np.Rada Ministrów, sejm, senat, KRRiT
- zarządzenie - np. prezydenta, premiera, ministra
- postanowienie
- okólnik
Akty te publikowane są w Monitorze Polskim.
20.10.2005r.
Podstawowe pojęcia teoretyczne
a) KONTROLA - system wzajemnych relacji pomiędzy podmiotami administracji, w którym organ kontrolujący ma możliwość weryfikacji działalności organu kontrolowanego, ale bez możliwości wiążącego wpływania, ingerowania, w jego działalność, poprzez np. wydawanie mu poleceń lub nakazów.
Cele kontroli: - wykrycie ewentualnych nieprawidłowości, wskazanie ich przyczyn, podjęcie kroków w celu wyeliminowania ich w przyszłości
Cechy kontroli: fachowość, obiektywizm, efektywność (szybkość, sprawność, skuteczność) Podział kontroli:
- na wniosek, z urzędu
- kompleksowa, częściowa
- wewnętrzna (wewnątrz aparatu administracji - resortowa, międzyresortowa, prokuratorska..) zewnętrzna - dokonywana przez podmioty z zewnątrz aparatu administracji: kontrole NIK,
Rzecznika Praw Obywatelski cli, sejmowa, Trybunałów Stanu i Konstytucyjnego, sądowa
b) NADZÓR — system wzajemnych relacji pomiędzy podmiotami administracji, w którym organ nadzorujący posiada łącznie uprawnienia kontrolne oraz możliwość podjęcia prawnie przewidzianych środków ingerencji lub możliwości bezpośredniego wzruszenia jego aktów. Środki nadzoru:
- meiytoryczne - uprawniające do uchylenia, zawieszenia, zatwierdzenia rozstrzygnięcia podmiotu nadzorowanego.
- personalne - uprawnienie do zawieszenia w czynnościach organu lub jego odwołanie
- prewencyjne - uzgodnienie aktu organu nadzorowanego, ew. zatwierdzenie tego aktu
- represyjne - uchylenie przez organ nadzorujący aktu prawnego organu nadzorowanego, który naruszył prawo.
c) KIEROWNICTWO - uprawnienie organu kierowniczego do wykorzystania wszelkich możliwych środków w celu oddziaływania na organ kierowany, z wyjątkiem środków zakazanych przez prawo.
d) KOORDYNACJA - zespół uprawnień wykonywanych przez organ w stosunku do innych organów/ instytucji, które nie są mu bezpośrednio organizacyjnie, służbowo podporządkowane.
e) CENTRALIZACJA - sposób budowy aparatu administracyjnego, w którym organy niższego stopnia są bezpośrednio podporządkowane organom stopnia wyższego, np. system władzy administracyjnej w Polsce: Rada Ministrów -> ministerstwa, urzędy centralne administracja niezespolona, administracja ukryta lub Rada Ministrów -> wojewodowie -> wojewódzka administracja zespolona -> powiatowa administracja zespolona starosta