maistre o papiezu002701

27

nia soboru powszechnego mają moc prawną, bez względu czy są przyjęte i potwierdzone pzzez papieża. *)

Jeżeli rozumieją przez to, że gdy postanowienia soboru, wydane są pod przewodnictwem papieża i zatwierdzone przez niego samego, albo jego legatów, to bulla potwierdzająca je, prostą jest tylko formalnością. Tak twierdzących można jeszcze słuchać, atoli zawsze z niesmakiem jako upartych; ijźeli zaś w tćj mysi chcą więcej objąć, wtedy już są nieznośni.

Ale poicie ktoś może za głosem dzisiejszych rozprawiaczy; jeżeli papież stałby się odszczepieńcem, zmysłów był pozbawionym, niszczycielem praw kościoła, i t. d. jakież nauwc-as lekarstwo?

Ja na to odpowiadam najprzód, że ludzie którym się podoba dzisiaj podobne kłaść przypuszczenia (jakkolwiek one w ciągu ośmnastu przeszło wieków nigdy się nie przytrafiły) są albo żartownisiami niezręcznymi albo ludźmi złe wiary.

Powtóre, wrazie jakiegokolwiek możliwego przypuszczenia zapytam z kolei, coby wtenczas zrobiono, gdyby król angielski był do tyła niedołężnym, iżby nie mógł dłużej piastować swego dostojeństwa? Może lak jak dotąd w podobnych razach postępowano, a może inaczej: ale czyliźby wynikało już z tego, że parlament jest wyższym od króla, albo że ma władzę pozbawić go tronu, albo być zwołanym przez kogo innego jak przez króla i l. p.

lin uważniej rzecz tę badać będziemy, tćm więcej przekonamy się, że pomimo soborów a nawet na mocy soborów, bezjedno-władztwa Rzymskiego, nie masz kościoła.

Chcemyż się o tein jeszcze prostszą przekonać hipotezą? Dosyć przypuścić, że gdyby w X\ 1 wieku, kościół wschodni odłączony, (na którego wszystkie dogmata uderzano naówczas tak jak i na nasze) był się zgromadził w sobór powszechny w Konstantynopolu, Smyrnie i l. d. dla rzucenia klątwy na nowe błędy, podczas, gdy my baliśmy zgromadzeni na soborze w Trydencie w tymże samym celu, gdzież wtedy byłby był kościół?.. Odejmijcie papieża, a nikt nie putrafi odpowiedzieć.

A gdyby leż Indye, Afryka, Ameryka, (które przypuszczam w tej chwili również zaludnione chrześcianami tegoż samego wyznania), takiego także chwyciły się były sposobu?.. Trudność o-kazałaby się coraz bardzićj zawikianą₃ zamieszanie coraz większe i kościół wówczas znika.

Uważajmy dalej, że cecha powszechności nie zależy bynajmniej (co się tyczy soborów) od liczby biskupów, którzy je składają:

Berger. Diet- theol. art. couciles No IV atoli niżćj pod N. V. § 3 kładzie w rzędzie cech powszechnych zwołanie przez papieża albo tćż jego zezwolenie. Nie wiem jak można pogodzić le dwa teksta.