82901

lakle znasz poza sadownictwem administracyjnym inne formy kontroli administracji w

XIX w.

Kontrola to obserwowanie określonych zjawisk, analizowanie ich charakteru i orzekanie o niezgodności obserwowanych zjawisk z określonymi regułami postępowania, bądź tylko zwracania uwagi na niewłaściwość postępowania

Kontrola różni się w ten sposób od nadzoru, gdyż organ nadzorujący posiada określone sposoby wpływania na

działalność organu nadzorującego i tym samym odpowiada w pewnym stopni u za tą działalność

Klasyczna administracja XIX w. znalazła się pod kontrolą nie tylko sądów administracyjnych, lecz również:

❖ Po kontrola parlamentarną:

'r Parlamenty uzyskały prawo kontrolowania administracji dzięki możliwości pociągania zwierzchników administracji do odpowiedzialności - najpierw była to odpowiedzialność konstytucyjna ministrów i dopiero stopniowo wprowadzono odpowiedzialność polityczną

>    Parlamenty uzyskały tez prawo kontrolowania administracji poprzez uchwalenie budżetów i kontrolowanie ich wykonania oraz poprzez zgłaszanie interpretacji bądź zapytań do członków rządu

•:* Pod kontrola finansową:

^ Finansowa kontrola parlamentarna łączyła się z kontrolą finansową sprawowaną przez szczególnie do tego powołane organy zwane izbami obrachunkowymi

>    Początkowo izby obrachunowe były na ogół organami kontroli bardziej wewnętrznej -stopniowo były w mniejszym lub większym stopniu uzależnione od parlamentów, m.in. dostarczając im materiałów dla ich własnej działalności kontrolnej

••• Pod kontrolą szczególnego organu zewnętrznej kontroli administracji w postaci ombudsmana:

Stworzony przez Szwecję

>    Pełnomocnik parlamentu do spraw wymiaru sprawiedliwości

>    Przyjmował skargi obywateli na działalność wszelkich organów administracji z wyłączeniem rządu czyli Rady Stanu

>    Miał w rezultacie prawo przeprowadzania postępowania wyjaśniającego i zwracania uwagi administracji na nieprawidłowość w jej funkcjonowaniu