Gimnastyku rytmiczna A. i M. Kniessów
Metoda Alfreda i Marii Kniessów jest Specyficzną metodą prowadzenia zajęć wychowania fizycznego z dziećmi. ..Jest to rodzaj gimnastyki twórczej utanecznionej, polegającej na nieustannym poszukiwaniu nowych form i rodzajów ruchu - poprzez eksperymentowanie środkami ruchowymi, słownymi i wzrokowymi Rezygnuje się w niej z dotychczas powszechnie stosowanych form i środków wychowania fizycznego. Eksponuje naturalne formy ruchowe, eliminując ścisłe. Nie stosuje baletu, teclmik sportowych itp., chociaż ich interpretacja w formach taneczno - rytmicznych nie jest obca pokazowi.”1
Trzecim czynnikiem (oprócz mchu oraz rytmu i muzyki) są estetycznie wykonane przybory do ćwiczeń (podwójny bijak. wstążki na kijku, grzechotka, przepołowiona hiska orzecha kokosowego, dzwoneczki zakładane na palce dłoni oraz na kostki u nóg), które równorzędnie i twórczo uczestniczą w tym procesie. Tak samo jak demonstracja ruchowa muzyka, bądź akompaniament perkusyjny pobudzają one i wywołują reakcje ruchowe.2
W metodzie tej liczy się dobre samopoczucie, przyjemne przeżycia i radość ruchu. Następuje stapianie się muzyki i rytmicznych mchów. Zachodzi zjawisko sprzężenia zwrotnego wspomnianych czynników, jeden wpływa na drugi regulując szybkość, częstotliwość i natężenie mchu. Prowadzący z akompaniatorcm wprowadzają stopniowo ćwiczących do pewnego rodzaju mchowej dc staży, potęgowanej lub wyciszanej i jakby zdalnie kierowanej. Tym sposobem reguluje się też dynamikę mchu. Muzyka w tej metodzie jest bardzo ważnym „impulsem" do podejmowania czynności mchowych. Jest też dużo naśladownictwa i wzorowania się na prowadzącym i współćwiczących. Nauczyciel nie tylko demonstruje swoje zamierzenia, ale jest również współćwiczącym, uczy się od ćwiczących, poddaje się tym samym impulsom i przy okazji pogłębia i wzbogaca metodę.
W ćwiczeniach jest dużo improwizacji, indywidualnej interpretacji muzyki, rytmu i sposobów użycia przy boru: dużo elastyczności, płynności, swady i swobody mchu. Towarzyszy' tanu hedonistyczne zjawisko radości życia, uczaiia się i nabywania kultury ruchu.
Zamierzony cel kształcący i wychowawczy jest w ogólnej mierze regulowany zastosowanym sprzętem czy przyborcm gimnastycznym. Wielostronne zastosowanie różnorodnych przyborów umożliwia kompleksowe oddziaływanie kształtujące i wychowawcze na ćwiczących. Sprzęt powiniai być stale uzupełniany.
Wychowawca ćwiczy cały czas z grupą, a wyróżnia się tym. że jest najlepszy’ a swoją demonstracją wzbogaca wyobraźnię mchową ćwiczących. Jest czasan osobą wiodącą, ale w miarę zaawansowania ruchowego grupy więcej obserwuje, pozostawiając ćwiczącym całkowitą swobodę.
Metoda, razem z opanowaniem pewnych technik mchu. prowadzi do ekonomizacji ruchu i sprzyja optymalnemu rozwojowi indywidualnych uzdolniai mchowych dzieci. Stosując tę metodę ćwiczymy z radością, rozwijamy poczucie rytmu i doskonalimy koor dynację mchową oraz harmonijnie rozwijamy prawą i lewą stronę ciała.
„Metoda Kniessów nie wymaga mówiaiia, a to. co nauczyciel chce wdrożyć - danonstmje. wzmacniając to muzyką, perkusją, systanan nagłaśniającym. przyborami.”J
Metodę cechuje szeroko rozumiana ekspresja mchowa i duża aktywność ćwiczących Jest ona oparta na pozytywnej motywacji, co wiąże się z zasadą podmiotowego traktowania dzieci. Ćwicząca grupa odwzorowuje mchy prowadzącej, a także wprowadza do zajęć wiele ciekawych ćwiczai kreatywnych, utrzymując wszystkie mchy w rytmicznym tempie, bądź też działając we własnym rytmie. Omawiana metoda inspimje nowe pomysł)’ i rozwiązania.1
Gniewkowski W. „Gimnastyka rytmiczna A i M. Kniessów - nie znana w naszym kraju metoda twórcza wf *. w: Wychowanie w przedszkolu nr 1. 1988 r.
Trojak E. ..Gimnastyka twórcza w przedszkolu” w: Wychowanie w przedszkolu nr8.1991 r.
' Olszewska I. „Muzyka a różne formy aktywności ruchowej” w. Wychowanie Fizyczne i Sport nr 3. 1981 r.
1 Śliz M. .Aktywizacja mchowa dzieci według metody Kniessów" w: Wychowanie w przedszkolu nr 5. 1988 r.