83395

VI.    Wady i zalety koncepcji Seyle’go

Zalety koncepcji Selyego:

-    Zwrócenie uwagi na rolę układu hormonalnego w funkcjonowaniu organizmu podczas stresu.

-    Spojrzenie na stres jako na proces adaptacyjny jednostki do środowiska.

Zarzuty skierowane do koncepcji Selyego:

-    Brak jednoznacznego określenia definicji stresu (dowolność interpretacji tego pojęcia).

-    Zbyt mała liczba danych empirycznych na podstawie, których została sformułowana teoria.

-    Poddanie w wątpliwość niespecyficzności modelu reakcji stresowej (niepewność-adrenalina, gniew, złość- noradrenalina).

-    Brak dowodów empirycznych na istnienie energii przystosowania a także niejasność samego pojęcia.

-    Niedocenianie wpływu osobowości, konstytucji fizycznej, oraz kontekstu działania na reakcję stresową bodźca.

VII.    Klasyfikacja strcsorów wg Cohena i Lazarusa.

1. Kataklizmy- stres bardzo krótki, ale bardzo silny, wynik doświadczenia sytuacji traumatycznej. Jego skutki- nawet wieloletnie.

2 Stresory osobiste- mają z nimi kontakt wszyscy, mniejsza siła działania (np. nie zdany egzamin).

3. Stresory drugoplanowe- codzienne kłopoty życiowe (np. hałas), niewielka siła działania.

VIII.    Koncepcja Janisa.

Koncepcja stresu Janisa (I psychologiczna koncepcja stresu)

Janis definiuje stres jako „taką zmianę w otoczeniu, która typowo (u przeciętnej jednostki) wywołuje wysoki stopień napięcia emocjonalnego, które przeszkadza w normalnym sposobie reagowania”. Definicja ta obejmuje dwa aspekty stresu:

•    sytuację stresową, którą opisuje za pomocą bodźców wywołujących zaburzenia zachowania,

•    reakcję stresową, czyli wszelkie zmiany w zewnętrznym zachowaniu się, w uczuciach, postawach, które wywołane zostały przez sytuację stresową.

Według Janisa    w    stresie psychologicznym, wywołanym obiektywnym

niebezpieczeństwem można wyróżnić typowe fazy:

1.    Fazę „zagrożenia”.

2.    Fazę działania „niebezpieczeństwa”.

3.    Fazę „skutków” stresu, w której człowiek spostrzega bardziej lub mniej długotrwałe negatywne skutki.

IX.    Pojęcie sytuacji trudnej i jej typy (koncepcja Tomaszewskiego)

Tomaszewski ujmuje stres jako „sytuację trudną, czyli taką w której zachodzi rozbieżność między potrzebami i zadaniami człowieka a możliwościami zaspokajania tych potrzeb lub wykonywania zadań”.