83679

Czas dzielący dwie daty od opublikowania i wejścia w życie określa się jako vacatio legis (spoczynek prawa). Vacatio legis jest wykorzystywane na zapoznanie się z nowym prawem i na przygotowanie się do jego przestrzegania i stosowania.

Zdarza się, że ustawodawca wiąże określone skutki prawa ze zdarzeniami lub zachowaniami ludzi, które zaistniały przed dniem opublikowania aktu normatywnego. Chodzi tu o działanie prawa wstecz (retroakcja). To działanie powinno być działaniem wyjątkowym ponieważ jest sprzeczne z jedną z fundamentalnych zasad systemu prawa lex retro non agid. Nie działanie prawa wstecz ma istotne znaczenie, gdyż wynika z istoty norm prawnych jako reguł określających wzory zachowania. Najpierw trzeba znać wzór aby później móc do niego zastosować. Działanie prawa wstecz jest jednak dopuszczalne, gdy prawo wiąże się z korzyściami lub nagrodami. Takie postanowienia są zawarte niekiedy w tekstach aktów prawnych oraz w orzecznictwie sądów.

Wyjątek od zasady lex retro non agid - jeżeli w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia przestępstwa stosuje się ustawę nowa, jednakże należy stosować ustawę obowiązującą poprzednio jeżeli jest względniejsza dla sprawcy.

Zwykle akty normatywne nie przewidują z góry momentu końcowego norm prawnych. Są jednak wyjątki od tej zasady, gdyż można spotkać akty normatywne wskazujące z góry moment końcowy obowiązywania danego akta

Zwykle moment końcowy obowiązywania aktu normatywnego wynika z przepisów derogacyjnych zawartych w innym akcie normatywnym. W razie ich braku w grę wchodzi desuetudo.

2