83768

Sądowe stosowanie prawa:

•    Wykonywanie 'wymiaru sprawiedliwości'; wiążące rozstrzygnięcie sporu o prawo

•    Standardem demokracji -prawo do sądu

•    Sędzia - funkcjonariusz publiczny uprawniony do orzekania; niezawisły i bezstronny, nienaruszalny itd.

•    Władza sądownicza to sądy i trybunały

•    Charakterystyka sądowego stosowania praw^ra:

S Bezstronność; strony są równe; nemo iudex in causa sua (nikt nie może być sędzią we wiasnej sprawie)

S Niezawisłość

S Sędziowie podlegają tylko konstytucji i ustawom

S Decyzja podejmowana jest w sytuacji sporu lub ustalenia stanu prawnego

•    Uczciwe procedury

•    Poszanowanie równości W'obec prawa i sądu; kontradyktoryjność, prawo do rozstrzygnięcia procesu w rozsądnym terminie, jawność.

Administracyjny typ stosowania prawa:

•    Urzędnik administracyjny - osoba pracująca lub pełniąca funkcję w admin publicznej (urzędnik służby cywilnej, pracownik samorządowy lub inny)

•    EKDA - Europejski kodeks Dobrej Administracji

•    Podmiot - obywatel, jednostka organizacyjna państw-ow^ra lub społeczna

•    Organ administracyjny jest stroną w sprawie

•    Organ jest związany dyrektywami oraz poleceniami służbowymi

•    Decyzja podejmowana jest w sytuacji sporu lub nieustalenia albo w sytuacji reakcji na opinię publiczną (skargi, wnioski)

•    Organ nie jest bezstronnym arbitrem

•    Organ admin podlega kierownictwu i nadzorowi organów nadrzędnych

•    Decyzje w pierwszym rzędzie kierowane interesem publicznym

•    Sądowa kontrola zgodności z praw em decyzji administracyjnej

§59. Proces stosowania praw^ra i jego etapy

1.    Wstępne ustalenie prawdopodobieństwa pojawienia się faktu - proces stosowania prawa może obejmow^rać działania różnych organów'

2.    Udowodnienie zaistnienia faktu - dokonuje się w^r trakcie postępow ania dow^rodowego:

a)    Zasady rozłożenia ciężaru dowodu - co do zasady ciężar dowodu (onus probandi)

spoczywa na oskarżycielu, powodzie; zasada in dubio pro reo - wątpliwości na korzyść nieobdążonego dowodem

b)    Rodzaje dowodów dopuszczalnych w procesie- zależą od dziedziny prawa i rodzaju postęp. Ogólną zasadą dopuszczenie wszystkich dow^rodów^r jeśli przyczyniają się one do rozwiązania sprawy (dowody dopuszczalne) pod warunkiem niesprzecznośd z prawem (dowody niedopuszczalne). Nie udowadnia się: faktów powszechnie znanych; faktów znanych sądowi z urzędu; faktów przyznanych w toku postępow^rania przez stronę przed w^rną

c)    Sposób ich oceniania przez organ stosujący praw o - dow ody podlegają ocenie wiarygodności przez organ wł. publ; Dwie teorie dowodowe:

a.    Swobodnej oceny dowodów- uznanie należy do organu stosujących praw^ro, decyzja nie jest śdśle zdeterminowana przez prawo, Nie jest jednak zupełnie dowolna (instancyjność)

b.    Związanej (legalnej) oceny dowodów- formalna teoria dow^fodowa; z mocy samego prawa istnieją dowody bardziej lub mniej wiarygodne; obecnie odbiega się od hierarchicznego usytuowania dowodów'.

7