83871

1. MON ARCHI A OGRANICZONA (POSTABSOLUTNA) - ISTOTA, SYSTEM WŁADZ Y.

Istota:

Konstytucjonalizm pierwszej połowy XIX w. związał się z monarchią ograniczoną. Teoretycznie w monarchii takiej nadal obowiązywała zasada pełnej władzy monarchy. Zmieniał on tylko dobrowolnie, aktem najwyższej łaski sposób wykonywania swej władzy. Nadane konstytucje mogły być poddanym odebrane, zgodnie z zasadą monarszej władzy. W rzeczywistości jednak były wymuszane przez układ sił społecznych, a opinia traktowała je jako nieodwracalne.

System władzy;

-    Monarcha stanowi prawa przy współudziale parlamentu (np. władca zmuszony był uzyskać zgodę parlamentu (często nieposiadającego nawet inicjatywy ustawodawczej) na ustawy z zakresu podatków oraz prawa karnego i cywilnego).

-    Tylko monarcha sprawuje władzę rządową tzn parlamenty nie mogą mieć wpływu na obsadę stanowisk ministerialnych i na politykę rządu.

-    Monarchowie państw postabsolutnych mieli spory wpływ na skład izb wyższych parlamentów. Poza tym wchodzili do nich przedstawiciele wielkich rodów arystokratycznych i członkowie rodziny panującej.

-    Izby niższe pochodziły z wyborów (ordynacja była bardzo skomplikowana i różniła się w zależności od państwa. głosowanie było najczęściej pośrednie i jawne).

-    Monarcha nadal posiada monopol na sprawowanie władzy rządowej Zajmuje się polityką wewnętrzną zagraniczną obroną narodową i wykonywaniem ustaw. Jest filarem całego ładu społecznego.

-    Sądy zostały oddzielone od administracji. Uznano niezawisłość sędziego, która dotyczyła jedynie sfery orzekania. Sędziowie pod względem organizacyjnym pozostawali pod kuratelą rządową (ułatwiało to naciski na nich np. awanse, przeniesienia). Monarcha miał duży wpływ na bieg W7miani sprawiedliwości poprzez prawo łaski, amnestie itp.

-    Nie ma już „pełni władzy monarszej", ale nie można mówić także o podziale władz.

-    W większości paiistw zniesiono już poddaństwo chłopów. Ustanowione zostały samorządy, jednak system wyborczy był tak ustanowiony, aby większe szanse posiadali ludzie zamożniejsi (robotnicy = klasa niebezpieczna).

-    Pojawiają się konstytucyjne prawa i swobody obywatelskie np. równość wobec prawa, powszechność shiżby wojskowej.