84788

Gangliozydy- najbardziej złożone sfingolipidy. Łańcuch oligosachaiydowy przyłączony do ceramidu zawiera minimum jedną resztę kwaśnego cukru(N-acetyloncuraminian albo N-glikoliloneuraminian-> kwasy sialowe: dziewięciowęglowe szkielety-synteza z fosfoenolopirogromanu(3węgle) i N-acetylomannozoamino-6-fosforanu (6C)). synteza-stopniowa addycja jednostek cukrowych do ceramidów. Wymaga aktywowanych cukrów: UDP-glukozy. UDP-galaktozy, UDP-N-acetylogalaktozoaminy, CMP-N-acetyloneuraminianu(synteza z CTP i N-acctyloncuramianu).

SFINGOLIPIDY: najistotniejsza funkcja- źródło przekaźników II rzędu. Np.: ccramid ze sfingohpidu może inicjować apoptozę komórek.

♦choroba: zespól błon szklistych: stan chorobowy z uszkodzenia szlaku biosyntezy dipalmitoilofosfatydylocholiny- fosfolipid (z innymi gównami) występuje w płynie komórkowych otaczającym pęcherzyki płucne, zmniejsza napięcie powierzchniowe płynu, chroni płuca przez zapadaniem się podczas końcowej fazy wydechu- u wcześniaków.

♦choroba Taya-Saclisa. Zaburzenia rozkładu lipidów- brak rozkładu gangliozydów. Zazwyczaj rozkładane w lizosomach przez rozkładanie końcowych reszt cukrowych (w chorobie nie ma tego). Rezultat: neurony przepełnione lizosomami wypełnionymi lipidami Brak lub niedobór enzymu- specyficzna beta-N-acetyloheksozoamimdaza; niewydajnie usuwana końcowa reszta N-acetylogalaktozoaminy- przekroczone stężenie gangliozydu Gm2.

•CHORESTEROL

steroid. Zmienia płynność błon komórkowych zwierząt, prekursor hormonów steroidowych(progesteron, testosteron, estradiol, kortyzol). Wszystkie 27 atomów C wprowadzone z acetyloCoA.. 3Etapowa biosynteza.

a) :w cytozołu. Początek: wytworzenie 3-hydroksy-3-metyIoglutaryIoCoA(HMG-CoA) z acetyloCoA i acetoacetyloCoA. Redukcja intennediatu do mewalonianu(enzym katalizujący nieodwracalnie: reduktaza HMG-CoA-mtegralne białko błonowe RE) służącego do sytezy cholesterolu. Mitochondiralmny HMG-CoA przekształcany do ciał ketonowych. HMG-CoA+2NADPH+2H+ ->mewalonian +2NADP+ +CoA

mewaloiuan przekształcany do pirofosforanu-3izopentylu w trzech reakcjach wymagających ATP. Dckarboksylacja-> pirofosforan izopentylu-aktywowana jednostka izoprenowa, ważna jednostka budulcowa.

b)    kondensacja 6 pirofosforanu izopentylu w skwaleń.: 3reakcje. C5->C10->C15->C30. Początek ->izomcryzacja pirofosforanu izopentynylu do dimctyloallilopirofosforanu. to daje pirofosforan geranylu, pirofosforan atakuje allilowy jon karboniowy. (każdy etap). Powstaje Cl 5-pirofosforan famyzylu Każdą reakcję kondensacji katalizuje transferaza geranylowa. Ostatni etap: redukcyjna kondensacja typu ogon-ogon dwócli pirofosforanych famyzylu, katalizuje syntaza skwalenu - enzym RE.

2pirofosforan famyzylu(C 15)+NADPH->skwalen(C30)+2PPi+NADP+ +H+

c)    cyklizacja skwalenu - 4pierścieniowy produkt przekształcany w choresterol.

Początek: aktywacja skwalenu do epoksydu skwalenu, reakcja z wykorzystaniem 02 i NADPH. Cykliwacja epoksydu skwalenu do lanosterolu z udziałem cyklazy oksydoskwalenowej. Lanosterol przekształcany do cliolesterolu-wieloetapowo: usunięcie 3 grup metylowych, redukcja 1 wiązania = kosztem NADPH, przemieszczenie irmego wiązania =.