86075

Przed przystąpieniem do rafinacji należy usunąć żużel z powierzchni kąpieli. W przypadku rafinacji metalu azotem kąpiel można dodatkowo pokryć cienką warstw^A wyprażonego węgla drzewnego. Czas rafinacji azotem, w zależności od zanieczyszczeń wsadu metalowego, powinien wynosić 5-6 minut. W przypadku zastosowania preparatu „RM1" składającego się w 90% z Na_?SiF_<; oraz w 10% z bezpostaciowego Si0₂, w temperaturze 780°C następuje rozkład Na₂SiF₆ z wydzieleniem SiF« oraz NaF. Pęcherzyki SiF« przepływając przez kąpiel działają rafinująco i flotująco na metal. Lekko mieszając kąpiel, rafinator wprowadza się w głąb metalu pod zanurzakiem. Ilość rafinatora niezbędną do procesu rafinacji wynosi 0,1-0,2% masy wsadu. Po zakończeniu rafinacji należy odczekać 5-10 minut na wypłyniecie zgarów i gazów porafinacyjnych, które usuwa się z powierzchni metalu. Zaleca się, aby w okresie odczekiwania chronić powierzchnie kąpieli warstwą węgla drzewnego.

3.    Odtlenianie

Poprawność użycia terminu „odtlenianie" w stosunku do brązów aluminiowych budziła zawsze zastrzeżenia, ponieważ odtlenianie polega na redukcji tlenków metalami o większym powinowactwie do tlenu niż metale wchodzące w skład tlenków. Natomiast w brązach aluminiowych występują, składniki stopowe o znacznym powinowactwie do tlenu, jak na przykład Al; jedynie stosując do procesu magnez można mówić o prawidłowym użyciu terminu „odtlenianie". Przy zastosowaniu do procesu innych substancji, na przykład sodu, litu czy nawet aluminium stwierdzono takie same efekty, jak przy zastosowaniu magnezu. W związku z tym, terminem ..odtleniacz" nazwano również inne metale. Ze względu na duże powinowactwo aluminium do tlenu i skłonność do tworzenia zażużleń, redukcja produktu utleniania tj. tlenku AI2O3 jest możliwa tylko przy użyciu pierwiastków o większym powinowactwie do tlenu niż aluminium. Dobre rezultaty odtleniania uzyskuje się przez wprowadzenie na każde 100 kg metalu: 30 g sodu metalicznego lub 30-50 g magnezu.

W przypadku braku wymienionych odtleniaczy można do kąpieli metalowej wprowadzić 0,1-0,15 kg czystego aluminium:, jednak efekty odtleniania nie będą tak wyraźne jak przy zalecanych odtleniaczach.

Zastosowanie sodu lub magnezu do odtleniania brązów aluminiowych wymaga odpowiedniego zabezpieczenia obsługi przed ewentualnym poparzeniem sodem lub wypryskiem metalu podczas burzliwej reakcji odtleniania. Sod należy wyjąć z nafty, oczyścić ze zgorzeliny, zawinąć w dwie warstwy folii miedzianej i przymocowań do zanurzaka. Zanurzak powinien być zaopatrzony w odpowiedniej wielkości łatwo przesuwającą się po pręcie osłonę w kształcie dzwonu. Zanurzak wraz z sodem lub magnezem należy szybko wprowadzić do kąpieli metalowej lekko przy tym mieszając. W czasie odtleniania osłona powinna przykrywać całą powierzchnię metalu w tyglu lub piecu.

Po odtlenieniu należy chwile odczekać, zebrać powstały żużel, zmierzyć temperaturę ciekłego metalu i jeżeli jest odpowiednia (1120-1170°C) - przystąpić do zalewania form.

4.    Wytyczne odewania i usuwania odewów z formy

Przegrzanie kąpieli metalowej do nieco wyższej temperatury nie jest szkodliwe dla brązów aluminiowych, jeśli tylko jest ona ściśle przykryta żużlem. Należy jednak zwrócić uwagę, ze w skład brązów aluminiowych wchodzą składniki o dużym powinowactwie do tlenu, co zawsze stwarza niebezpieczeństwo utleniania i zażużlenia się kąpieli metalowej.