86511

szerokiego zasięgu, np. dialektyczna Marksa; b) teoria średniego zasięgu; c) teoria szczegółowa.

Występują 3 teorie: a) funkcjonalna - bada czynniki, które tworzą harmonię w społeczeństwie; b) konfliktu - postęp jest wynikiem konfliktu, a każdy konflikt tworzy nową rzeczywistość; c) wymiany społecznej - wymiana świadczeń tworzy harmonię w społeczeństwie, także między organizacjami, państwem i jednostką.

Turner - najbardziej ogólne i rozpowszechnione teorie socjologiczno-polityczne to: a) funkcjonalna; b) konfliktu; c) wymiany społecznej; d) interakcjonizmu symbolicznego; e) fenomenologiczna.

Każda z nich zawiera zespół fundamentalnych założeń na temat charakteru rzeczywistości społecznej, określenie szans i granic poznania społeczeństwa, dyrektywy metodologiczne.

Zalecenia: a) każda z teorii społecznych jest przydatna o tyle, o ile wyjaśnia rzeczywistość społeczną w całości lub we fragmentach w sposób logiczny i znajduje swoje potwierdzenie w przykładach empirycznych. Żadnej nie należy odrzucać ani przywiązywać się, żeby nie ograniczać perspektywy poznawczej; b) rzeczywistość społeczna jest zbyt złożona i zmienna w czasie i przestrzeni, aby można było ją wyjaśnić tylko jedną teorią. Należy ją pojmować i badać w całej złożoności, nie starać ujmować w ramy ograniczonego zestawu twierdzeń.