a) stabilne - nie posiada wewnętrznej struktury, jest ustrukturalizowana przypadkowo, powolne zmiany, wartości trwałe, ułożone przypadkowo, zmiany ilościowe;
b) spokojne - ustrukturalizowanie celowe (PRL), zmiany ilościowe;
c) pulsujące i zakłócone - dynamika zmian wysoka, funkcja sprzężeń i starć pomiędzy elementami podsystemu, okres przedkryzysowy, zmiany ilościowe i jakościowe;
d) turbulentne i wzburzone - sytuacje ilościowe i jakościowe zmiany, sytuacja kryzysowa zmiany strukturalne, rewolucyjne, złożone zmiany.
Typologia sytuacji politycznej Hermanna i ze względu na ryzyko decyzyjne Typologia sytuacji politycznej ze względu na ryzyko decyzyjne:
1. deterministyczna sytuacja decyzyjna - gdy nie ma ryzyka politycznego, panujemy nad wszystkim, pewna kontrola sytuacji - obiektywnie to niemożliwe, bo nie możemy wszystkiego przewidzieć;
2. probabilistyczna sytuacja decyzyjna - gdy jest ryzyko, ośrodek decyzyjny nie jest w stanie kontrolować wszystkiego, ale zna parametry ryzykowne, pozostające poza kontrolą; znany rozkład; jest jakiś warunek; rozkład prawdopodobieństw jest znany, do 40% ryzyka - potem jest niepewność;
3. statystyczna sytuacja decyzyjna - zawiera duży ładunek ryzyka politycznego, ośrodek nie zna rozkładu prawdopodobieństw i nie kontroluje wszystkiego; jest hipoteza, że wyjdzie, ale może też nie wyjść;
4. strategiczna sytuacja decyzyjna - najbardziej ryzykowna decyzja polityczna, nic nie mamy - ani rozkładu ani hipotezy, tylko 1 metoda: założenie, że istotne elementy sytuacji są kontrolowane przez inny podmiot, są pewne alternatywy,