86619

słowa kwantyfikujące: .każdy”, „niektóre”,,żadne” Słowa kwantyfiknjące decydują o tzw. jakości zdania i ilości. .Jakość” dotyczy tego, czy zdanie jest twierdzące czy przeczące. Dwa zdania mają tę samą jakość, gdy oba są twierdzące lub przeczące. „Ilość” z kolei wskazuje, czy zdanie jest ogólne czy szczegółowe Dwa zdania mają tę samą ilość, gdy np oba są ogólne lub oba są szczegółowe, niezależnie od tego, czy są przy tym przeczące czy też twierdzące (czyli niezależnie od ich jakości) Dodamy jeszcze, że słówka kwantyfikujące możemy czytać dość dowolnie, zachowując oczywiście jakość i ilość zdań. Zamiast „niektóre S są P”, możemy mówić „pewne S są P”, „są takie S, które są P” itp.

Przypomnijmy jeszcze, że nazwy podstawiane za podmiot S i orzecznik P nie mogą być puste Innymi słowy mówiąc, symbole S i P reprezentują nazwy niepuste

Kwadrat logiczny. Prawa kwadratu logicznego - związki logiczne między klasy cznymi zdaniami kategorycznymi.

Związki zachodzące między klasycznymi zdaniami kategorycznymi w tradycyjnej logice fonnalnej przyjęto obrazować graficznie za pomocą tzw kwadratu logicznego, którego wierzchołki stanowią zdania kategoryczne, a boki i przekątne przedstawiają stosunki między tymi zdaniami.

Se P

SaP

SiP

Stosunek sprzeczności

Przekątne kwadratu przedstawiają stosunek sprzeczności między zdaniami ogólno-twierdzącymi S a P i zdaniami szczególow'o-pizeczącymi S o P, oraz między zdaniami ogólno-przeczącymi S e P i zdaniami szczególowo-twńerdzącymi S i P Wskazane zdania odpowiednio się wykluczają wzajemnie (tzn. nie mogą być jednocześnie prawdziwe), ale zarazem się dopełniają (tzn nie mogą być jednocześnie fałszywe). Stosunek sprzeczności między odpowiednimi zdaiuami kategorycznymi o tym samym podmiocie S i orzeczniku P, ale o różnej jakości i ilości, możemy przedstawić zapisać symbolicznie następująco: