Dyrektywa - może być kierowana do danego państwa członkowskiego, musi być opublikowana, ma charakter wiążący, może być kierowana do określonej instytucji lub ptzedsiębiorstwa, możliwość wyboru sposobu inkorporowania.
Decyzja - obowiązuje w całości te strony, do których jest kierowana, obowiązuje bezpośrednio, ma moc wiążącą, musi być opublikowana.
Zalecenia i opinie - nie mają mocy wiążącej, nie wywołują skutku prawnego, instytucje same mogą wystąpić z zaleceniem i opinią.
Akty sui generis - nie mają charakteru normatywnego, funkcja moralna lub polityczna (np. memoranda, oświadczenia).
3 zasady: bezpośredniego obowiązywania, bezpośredniego skutku, bezpośredniego zastosowania.
SYSTEMY INSTYTUCJONALNE
Rada Europejska - powołana traktatem z Maastricht 1993; budowa strategii, wizji działania UE; skład: szefowie państw lub rządów państw członkowskich, przewodniczący komisji, ministrowie spraw zagranicznych, członek komisji (razem 56 osób); zbiera się min. 2 razy w roku; składa przed Parlamentem Europejskim sprawozdanie po każdym spotkaniu i roczne sprawozdanie o postępach dokonanych przez UE. Rada Unii Europejskiej - koordynacja poszczególnych polityk gosp. państw członkowskich, ma prawo podejmowania decyzji, przyznaje Komisji w aktach przez siebie przyjmowanych uprawnienia do wykonywania norm, które ustanawia Rada, może bezpośrednio podejmować decyzje; podejmowanie decyzji bezwzględną lub względną większością głosów (Polska ma 27 głosów); ECOF1N - część Rady. która zajmuje się finansami i środowiskiem; Sekretariat Generalny - wspomaga Radę, przewodniczy sekretarz wybierany większością kwalifikowaną; Komitet Stałych Przedstawicieli - zebrania w środy, decyduje kiedy odbędą się posiedzenia Rady i czego będą dotyczyć.
Komisja - 1965, kluczowa rola dla zarządzania, instytucja wspólna dla wszystkich trzech wspólnot europejskich; każde państwo ma max 2 przedstawicieli, na czele stoi przewodniczący; czuwa nad wykonywaniem postanowień traktatowych i umów między UE a państwami trzecimi, dysponuje środkami służącymi do osiągnięcia celów traktatowych, nadzoruje wykonywanie budżenr wspólnot, formułuje zalecenia i wydaje opinie w sprawach doL postanowień traktatowych, ma inicjatywę, uczestniczy w formułowaniu aktów prawnych, wykonuje uprawnienia przyznawane przez Radę w celu wykonania zadań przewidzianych traktatami; procedura w sprawie naruszenia - wszczynana, gdy naruszono prawo wspólnotowe przez państwo członkowskie lub jakąś instytucję.
Parlament - istnieje od 1957, od 1978 wybierany w wyborach bezpośrednich, 732 członków, liczba członków ustalana wg liczby mieszkańców (Polska - 50), przedstawiciele wybierani na 5 lat; uczestniczy w procesie legislacyjnym, nadzoruje właściwe wykonywanie prawa wspólnotowego, może powołać komisję śledczą, powołuje i zatwierdza członków komisji.
Europejski Trybunał Sprawiedliwości - składa się z Trybunału Sprawiedliwości i Sądu Pierwszej Instancji; składa się z 27 sędziów (kadencja 6 lat) i ośmiu rzeczników generalnych; zadaniem Trybunału jest dbać o to, by prawo UE było przestrzegane, a traktaty właściwie interpretowane i stosowane, może orzekać w zakresie interpretacji traktatów i ważności oraz interpretacji prawa UE; Sąd Pierwszej Instancji zajmuje się skalami wniesionymi przez Państwa Członkowskie przeciwko Komisji i skargami na niektóre akty Rady.
Trybunał Obrachunkowy - po 1 przedstawicielu z każdego państwa, kadencja 6 lat; kontrola legalności i prawidłowości dochodów i wydatków, czuwa nad tym, by pieniądze europejskich podamików były wydawane właściwie; przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie corocznego sprawozdania za poprzedni rok budżetowy.
Komitet Regionów - organ doradczy reprezentujący lokalne i regionalne samorządy w Unii Europejskiej; obecnie 344 członków; wydaje opinie na temat aktów prawnych UE z perspektywy lokalnej i regionalnej (procedura zgody, ma 30 dni na wydanie opinii).
Komitet Ekonomiczno-Społeczny - obecnie 344 członków; wypowiada się w kwestiach gospodarczych i polityki społecznej, zgromadzenie doradcze wydające opinie skierowane do większych instytucji (procedura zgody, ma 30 dni na wydanie opinii).
POLITYKA REGIONALNA
Lata 30. - Wlk Brytania chce wyrównać szanse między bogatszymi regionami a Irlandią Pin.
1975 - konwergencja, niwelowanie dysproporcji między krajami bogatszymi a Danią. Wlk. Brytanią i Irlandią Definicje regionu:
- Zrzeszenie Regionów Europy: deklaracja doi regionalizmu w Europie