81595

Państwo może nie dopuszczać do powstawania monopoli oraz zmowy między największymi producentami danego dobra, jak i przeciwdziałać wyżej wspomnianym praktykom monopolistycznym w przypadku gdyby z jakichś powodów monopole powstały.

FUZJE

•    Fuzje i przejęcia są transakcjami stosowanymi przez przedsiębiorstwa celem osiągnięcia określonych zamierzeń strategicznych i finansowych.

•    Ich konsekwencją może być połączenie dwóch podmiotów gospodarczych w jedną organizację w taki sposób, aby osiągnąć nowe cele, wspólnie uczestnicząc w rynku (fuzja) lub nabycie takiej liczby akcji (udziałów) jednego przedsiębiorstwa przez drugie, która daje możliwość kontroli nad całością, wynikiem, czego wykupiona firma zostaje w pewien sposób włączona w struktury jednostki przejmującej (przejęcie).

•    Uczestnikami fuzji i przejęć mogą być przedsiębiorstwa zupełnie odmienne pod względem stylu zarządzania, kultury organizacyjnej, czy systemów wartości, stąd sukces takiej operacji uzależniony jest od tego jak skutecznie potrafią się one ze sobą zintegrować.

•    Motywy fuzji i przejęć można określić w kategoriach strategii i polityki przyjętej przez spółkę dokonującą przejęcia. Na przykład duże przedsiębiorstwo z branży spożywczej, posiadające rozbudowaną sieć dystrybucji, może przejąć małą, mniej znaną spółkę z tej samej branży w celu osiągnięcia synergii w sferze marketingu i dystrybucji. Inne rodzaje przejęć mogą wynikać między innymi z dążenia do zwiększenia siły rynkowej, zdobycia kontroli nad strategicznym dostawcą bądź konsolidacji nadmiernych zdolności produkcyjnych. Jak to wspomniano, choć transakcje przejęć wynikają głównie z celów strategicznych, to strategie te tworzone są po to, aby służyć stronom zainteresowanym działalnością firmy dokonującej przejęcia

Rodzaje fuzji

Fuzja pozioma (horyzontalna) - gdy łączące się przedsiębiorstwa produkują podobne produkty w tej samej branży.

Fuzja pionowa (wertykalna) - gdy łączą się przedsiębiorstwa zajmujące się różnymi etapami powstania tego samego produktu.

Fuzja konglomeratowa - ma miejsce, gdy przedsiębiorstwa działają w innych branżach.

MONOPOL NATUARLNY

występuje w danym segmencie rynku, wówczas, gdy pojedyncza firma może obsłużyć ten rynek po niższych kosztach niż jakakolwiek kombinacja dwóch lub więcej firm. To, czy dana działalność stanowi naturalny monopol zależy od kombinacji warunków technologicznych, kosztowych oraz popytowych.

Monopole naturalne charakteryzuje gwałtowny spadek krzywych długoterminowego kosztu przeciętnego i krańcowego, który pozostawia miejsce tylko dla jednej firmy, w pełni wykorzystującej osiągalną oszczędność skali i zaopatrującej rynek. W istocie monopole naturalne istnieje z powodu oszczędności skali i oszczędności zakresu, które zależy od popytu na rynku. Najczęściej monopole naturalne występuje w niektórych (sieciowych) częściach takich dziedzin gospodarki, jak: energetyka, transport kolejowy, gaz ziemny, telekomunikacja. Ze względu na to. że wydajna działalność produkcyjno-usługowa wymaga istnienia tylko jednej firmy, monopole