3ZIALN0ŚĆ
Szkoda może być wyrządzona nie tylko przez jednego sprawcę, ale także przez
kilku działających w porozumieniu lub nawet bez porozumienia. W przypadkach
takich wszyscy ponoszą odpowiedzialność i to solidarną, za wyrządzona
wspólnie szkodę, jeżeli czyny ich były zawinione
Art. 422 KC wiąże odpowiedzialność odszkodowawczą za następującymi
zachowaniami:
a) z nakłonieniem do wyrządzenia szkody (podżeganie)
b) z udzieleniem pomocy do jej wyrządzenia (pomocnictwo)
c) ze świadomym skorzystaniem z wyrządzonej drugiemu szkody
Podżeganie i pomocnictwo (współsprawstwo).
Podżegacz oddziaływuje na sferę motywacyjną bezpośredniego sprawcy, dążąc do wywołania u niego zamiaru lub utwierdzenia go w zamiarze popełnienia czynu niedozwolonego.
Pomocnik- wspiera sprawcę intelektualnie lub fizycznie.
Podżegacza i pomocnika zawsze wykazują znamiona winy umyślnej.
Jako współsprawcy szkody ponoszą oni wraz ze sprawcą bezpośrednim solidarną odpowiedzialność za wyrządzoną przez tego ostatniego szkodę, chociażby nawet nie osiągnęli z tego korzyści.
Odpowiedzialność ich ograniczona jest tylko do tej szkody, do której powstania nakłaniali lub pomagali. Mogą także ponosić wyłączną odpowiedzialność, jeżeli sprawcy bezpośredniemu nie można winy przypisać.
Osoba, która świadomie skorzystała z wyrządzonej drugiemu szkody odpowiada wyłącznie za czyn własny. Odpowiedzialność ta opiera się na winie umyślnej. Chodzi tu o czyny niedozwolone powodujące odpowiedzialność sprawcy, a także o wyrządzenie szkody czynami bezprawnymi, za które bezpośredni sprawca ponosi odpowiedzialność.
Korzyść, którą odniosła osoba odpowiedzialna w świetle art. 422 KC musi pochodzić z korzyści odniesionej przez bezpośredniego sprawcę w następstwie wyrządzenia szkody poszkodowanemu (paserstwo). Odnoszący korzyść odpowiada tylko w granicach następstw własnego czynu. Jest to odpowiedzialność solidarna ze sprawcą bezpośrednim.