113. LEX FUFIA CANINIA - LEX AELIA SENTIA - LEX IUNIA NORBANA.
Ustawy ograniczające wyzwolenia niewolników wprowadzone na skutek kryzysu niewolniczego w celu jego zahamowania. Lex fufia caninia z 2r. p.n.e. wprowadzała ograniczenia co do ilości wyzwalanych niewolników w testamentach. Na jej mocy tylko nieliczną ilość niewolników można było wyzwolić w swoim testamencie. Lex aelia sentia z 4 r. n.e. nie dotyczyła ilości wyzwalanych niewolników lecz ograniczała sposoby ich uwalniania. Wprowadzono ograniczenia wiekowe co do osoby która wyzwalała do 20 lat i w stosunku do niewolnika do 30 lat. Poza tym w sprawach wyjątkowych określała zakres niewolników którzy nie mogli być wyzwalani. I tak należeli do nich osoby karane czy też uczestnicy igrzysk.