89614

państwa jest wiec tworzenie jak najkorzystniejszych wanmków dla funkcjonowania rynku. Mechanizm rynkowy powinien w sposób najbardziej efektywny wykorzystywać zasoby, ludzkie, zasoby kapitału trwałego, kapitału finansowego, ziemi, dla jak najlepszego zaspokojenia potrzeb ludzkich. Te ogólne i niepodważalne cele napotykają nie tylko trudności realizacyjne, ale przede wszystkim trudności nauty interpretacyjnej, jeśli chodzi o zakres obowiązków paistwa. sposobów ich spełniania, rodzaje odpowiedzialności państwa za dane dziedziny żyda społeczno-gospodarczego.

Chodzi nie tylko o to. czy państwo może i powinno odpowiadać za sprawy społeczno-gospodarcze, lecz także o to. jakie elementy struktury państwa (organy państwa) należy obarczać tą odpowiedzialnością. Wynika to między innymi ze złożoności instytucji państwa W najszerszym rozumieniu państwot a ściślej jego argaiy stanowiące i wykonawcze (administracja) odpowiada za wszystkie sprawy ważne dla społeczeństwa i kraju.

Polityka finansowa państwa może być prowadzona w ramach systemu finansowego.

Złożoność instytucji państwa jest szczególnie widoczna, jeżeli uwzględnimy obszary, w których prowadzona jest polityka finansowa. Są to obszary: monetarny, fiskalny.

Rozróżnienie to opiera się na:

• odmiennych celach operacyjnych.

•    różnych rodzajach stosowanych instrumentów polityki finansowej.

•    wyodrębnieniu — w ramach instytucji państwa — podmiotów odpowiedzialnych za prowadzenie polityki finansowej.

•    zróżnicowanej odpowiedzialności podmiotów państwa za prowadzenie tych dwóch rodzajów polityki,

•    odmiennych reakcjach podmiotów gospodarczych na narzędzia monetarne niż na narzędzia fiskalne.

W przypadku polityk monetemej odpowiedzialność państwa może mieć symboliczny charakter w tym sensie, że bank centralny jako główny podmiot odpowiedzialny za prowadzenie polityki monetarnej posiada—o czym już wspominaliśmy — istotną anatomię. Dysonans między pozycją paistwa a pozycją władz maietanych jest widoczny przy ustalaiiu odpowiedzialności zaówno za realizację zadai polityki monetanej, jak i za stai całej sfery pieniężnej kraju.

W kraicowydi rozwiązaniach, tzn. takich, w których bank centralny ma pełną autonomię, możliwości oddziaływania paistwa na prowadzaią przez baik centralny politykę monetarną ograniczają się jedynie do obsadzania władz monetarnych Ze względi na kaiieczność zachowania stabilności polityki monetarnej władze monetane są powoływane na dłuższe okresy (np. 6 la) wykraczające poza konstytucyjny okres wyborów parlamentarnych Obowiązujący w daiym kraju system prawny, z reguły, pozbawia naomiast organy władzy państwowej możliwości odwołania prezesa banku centralnego oraz innych członków władz monetanych Rozwiązania takie stosuje się po to. aby uniknąć presji politycznej na bank centralny. Ta przesłanka jest więc zrozumiała, ale nie zmienia faktu, że w tej sytuacji bank centralny staje się podmiotem wyizołowaiym ze środowiska ekonomicznego i społecznego. Jest to kolejny paadoks, gdyż decyzje podejmowaie przez władze monetane silnie oddziałująna to środowisko ekonomiczne oraz na zachowanie się podmiotów gospodarczych