• Spawalność konstrukcyjna - zależy ona od grubości i kształtu spawanych elementów, rodzaju i sposobu usytuowania względem siebie poszczególnych połączeń.
Fundamentalne znaczenie ma tu wspomniana spawalność metalurgiczna, bowiem to ona determinuje w dużej mierze całkowitą spawalność. Podstawowym czynnikiem spawalności metalurgicznej jest skłonność do pękania podczas spawania wyrażona rów noważnikiem węgla CEV (daw niej Ce). Skłonność ta rośnie bardzo szybko wraz ze wzrostem węgla w materiale, a więc wzrost C (dla stali niestopowych przyjmuje się często maksimum zawartości C na 0,25%) pogarsza spawalność. Dla stali niestopowych i niskostopowych opracowano na ten temat wiele zależności empirycznych, z których zaprezentowane zostaną 2 (najważniejsze):
• International Institut of Weldrag - dla stali w któiych %C>0,18
_ %Mn %Cr + %Mo + %V %N+ %Cu
CEV = %C +-+-+- (1)
6 5 15
• Ito z Basso - dla stali gdy %C<0,16
%Si %Mn + %Cu + %Cr %Ni
= %C +-+-+-+
30 20 60
%Mo
15
+-+ 5(%B)
10
Jak wynika z powyższych zależności może dojść do takiej sytuacji, w której mimo małej zawartości węgla stal (np. 0,15%C) może się okazać trudno spawalną (CEV=0,8), co
Zawartość C. % P o o K> co o o o |
Strefa II / Skłonność / do pękania / sirefa zależna / Duża skłonność od warunków / do J w każdych wanjnkach _ ~ ~ - U __ Strefa 1 " ““ — — «. Mała skłonność do pękania w każdych warunkach -1-1 » i t . |
0.40 0.60 0.80 | |
CEV= C. + MU ^ Ni + Cu , Cr + Mo + V | |
b 15 5 |
Rys. 2 5trety skłonności do pękania w zależności od %C i CEV
doskonale widać na rys. 2.
Powszechnie uważa się, ze za dobrze
spawalne należy uznać stale dla których CEV<0,45%. CEV nie może być jedynym kryterium
przesądzającym o spawalności, bowiem wzajemna korelacja pomiędzy spawalnością
metalurgiczną, a konstrukcyjną, a dokładniej grubością spawanych elementów może się okazać
2