80770

Prawa naturalne, podmiotowe znalazły wyraz w pewnych dokumentach międzynarodowych, np."Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela" z1789r.-wolność polega na czynieniu wszystkiego co nie szkodzi innym. Liberalizm postulował wolność bez granic przy ograniczenia roli państwa do minimum. Pr. człowieka w "Powszechnej Deklaeracji Praw Człowieka" uchwalona przez ONZ w1948r.

Katalog prawczł. w encyklice papieskiej Jana23 (1963)"Pacem in ternis"-"Pokój na ziemi".

Katalog ten ma charakter pochodny do praw naturalnych. Prawa człowieka:

-    prawo do życia, do godnego człowieka poziomu do życia

-    p. do korzystania z wartości narodowych i kulturalnych

-    p. do oddawania czci Bogu zgodnie z wymaganiami prawego sumienia

-    p. do wolnego wyboru stanu i swobody życia relig.

-    p. do zrzeszania się

-    p. do emigracji i imigracji

-    p. do udziału wżyciu publicznym

-    p. do ochrony swych praw

Obowiązki człowieka- Nierozerwalny związek praw i obowiązków człowieka:

-    współzależność praw i obowiązków innych ludzi

-    obow. współdziałania

-    odpowiedzialność, sprawiedliwość.

Prawa podmiotowe to pierwotne w stosunku do prawa przedmiotowego, są to prawa naturalne, wyznaczają one treść prawa przedmiotowego, temporolnego, zmiennego[czasowego],

B. Windscheid, R. Ihering teorie uprawnienia. Próbowali zdefiniować uprawnienie jako kategorię normatywną. B.Windscheid definiował uprawnienie jako władztwa woli (zdolność do czynności prawnych). R.lhening- prawnie chroniony interes.

Zarzucano im, że próbowali definiować kategorie normatywne jako teorie realne przy pomocy kategorii realistycznych.. Uprawnienia nie można określać jako zdolność do czynności pr. np. dziecko nie ma czynności prawnych, ale jest uprawnione.

Nie zawsze uprawnieniu odpowiada prawnie chroniony interes, np.ktoś dziedziczy spadek, ale jest on bardzo niewielki lub bezwartościowy. Błąd polegał na tym, że uprawnienie utożsamiali z prawem podmiotowym.

Wykładnia prawa-interpretacja prawa,[interpretacja tekstów prawnych lub biblijnych], Wykładnia-to ustalenie na drodze różnych metod określonego znaczenia treści przepisów prawnych lub rezultat takiego ustalenia.

Powody dokonywania wykładni prawa i zakres wykładni prawa:

-niejasne przepisy i pojęcia, wieloznaczne pojęcia to gł. powód, że teksty powinno się poddawać wykładni. Def. legalne (wtekście), obowiązek stos. tych definicji oznacza, że przepisy są niejasne.

Gł. powodem poddawania tekstów pr. wykładni jest to, iż język etniczny, w którym tekst jest napisany stale ewoluuje, zmienia się, nie jest językiem stałym(gdyż jest jego naturalne prawo do zmian). Zmienia się jego strona syntetyczna i semantyczna. Zmienia się też sytuacja empiryczna, stanowiąca przedmiot regulacji, zmieniają się stosunki społeczne będące przedmiotem regulacji.