heterometryczny, kiedy wersy tej samej strofy mają różny rozmiar językowy i realizują różne metry.
DYSTYCH - najprostsza, choć wcale nie najczęściej używana strofa, zbudowana z dwóch wersów, łącząca wersy te rymem aa, bb, cc itd. Dystych jest zazwyczaj wypowiedzeniem złożonym z dwóch zdań, gdzie pierwsze zdanie kończy się w klauzuli pierwszego wersu, a drugie w klauzuli drugiego.
A temu jednemu gęśliki się złocą,
A dnigi ma prosta ligawkę sierocą.
(M. Konopnicka)
Kiedy jednak rozmiary językowe wersów są stosunkowo długie, następuje częsty podział składniowy poszczególnych wersów.
Przykro, przykro jest dębowi, gdy robak go toczy, Ale przykrzej me móc płakać, gdy łez pełne oczy. (A. Asnyk)
TERC YNA - najbardziej znana ze strof trzywersowych, należy do strof otwartych aba, beb, cdc itd. Rzadko pojawia się w polskiej wersyfikacji. Najczęściej występuje w rozmiarach 11(5+6) i 13(7+6). Występują wszystkie możliwe układy rymów. Tercyna wprowadzona została przez Kochanowskiego, później używana w baroku i romantyzmie, a także później. "Boska komedia" Dantego napisana jest właśnie tercyną.
TETRASTYCH - STROFA CZTEROWERSOWA - wykorzystuje wszystkie kombinacje rymowe. Obecna jest we wszystkich epokach wierszowania od średniowiecza do współczesności.
Odmianą strofy czterowersowej jest strofa saficka - zwrotka o przeznaczeniu lirycznym, podstawowy rozmiar to 11(5+6), ostatni wers kończy się po sylabie piątej.
Bardzo często spotykana jest strofa czterowersowa o rymie krzyżowym abab w odmianach izometrycznych i heterometrycznych.
Strofa stanisławowska - dystyngowana odmiana strofy czterowersowej o następującej charakterystyce:
10(5+5)a, 8b, 10(5+5)a, 8b.
W tej tu świątyni nie zmiennie mają Pokój z przyjaźnią przymierze. Twarz, serce, usta tu się zgadzają,