receptor dla składników dopełniacza
Kolejnym etapem jest aktywacja komórki, którą wywołuje min. dipeptyd muranylowy, interferony. Zabicie drobnoustroju może przebiegać dwoma drogami: zależnej i niezależnej od tlenu.
Mechanizmy zależne od tlenu:
oksydaza NADPH powoduje powstanie anionorodników ponadtlenkowych O.
dysmutaza ponadtlenkowa -> H202
jony żelazowe rodniki hydroksylowe OH
mieloperoksydaza kwas podchlorowy HOCI ->w reakcji z aminami powstaje chloramina syntaza NO tlenek azoty NO + anionorodnik ponadtlenkowy -> peroksyzotyny (ONOO ) Większość powyższych enzymów działa tylko w fagolizosomach, a ich produkty nie dyfundują do komórki, dzięki czemu nie są dla niej niebezpieczne.
Mechanizmy pozatlenowe (oparte na białkach)
- czynnik bakteriobójczy zwiększający przepuszczalność (BPI) katepsyna G - działa na ścianę komórkową defensyny
lizozym (muraminidaza) laktoferyna - wiąże jony żelaza
neurotoksyna, główne białko zasadowe, białko kationowe: enzymy eozynofili odpowiedzialne za ich działanie robaczobójcze.
Ochrona drobnoustrojów przed fagocytozą:
1. Legionella - hamują fuzję fagosomu z lizosomen
2. Mykobakterie- hamują zakwaszenie fagolizosomu
3. Listeria monocytogenes - „ucieka" z fagolizosomu
4. Salmonella - przeżywa w fagolizosomie
Defensyny - działają przeciwbakteryjnie, aktywują dopełniacz i właściwości żerne makrofagów, działają chemotaktycznie na komórki dendrytyczne i limfocyty, hamują tworzenie glikokortykosteroidów, przyspieszają gojenie się ran, degranulacja komórek tucznych, hamowanie fibrynolizy
• alfa - występują głównie w neutrofilach (HNP1-HNP4) i w komórkach jelita
• beta - HDB1 - występują w oskrzelach, nabłonku języka, narządach płciowych (macica), HBD-2 - skóra (keranocyty)