94379

30 Podmiotem prawa jest ten, ko jest uprawniony lub zobowiązany. Zdolność do tego, by być podmiotem praw i obowiązków w stosunkach prawnych - a tym samym, by być podmiotem tych stosunków - określa się jako zdolność prawną. O tym, kto może korzystać ze zdolności prawnej decydują wyłącznie przepisy prawa obowiązującego. Podmiotowość prawa jest cechą normatywną. Wyodrębnia się dwie kategorie podmiotów prawa: osoby fizyczne i osoby prawne.

Osobą fizyczną jest każdy człowiek, od momentu urodzenia do chwili śmierci;

Czynność prawna to świadome działanie podmiotu prawa, za pomocą którego zmierza on do ustanowienia, zmiany lub zniesienia stosunku prawnego poprzez złożenie odpowiedniego oświadczenia woli.

Wyiatek_r_ę_z_sz^Lż_ąiaęy;

*    podmiotem prawa jest także płód w łonie matki (w świetle prawa to nie jest osoba fizyczna ani człowiek) - nasciturus; jednak płód podlega ochronie prawnej, np.: przed aborcją; płód ma prawo dziedziczenia, jeśli urodzi się żywy; dla płodu można dać do opieki kuratora aby strzec przyszłych praw dziecka.

Wyjątek zawężający;

*    prawo przestaje uznawać kogoś za osobę fizyczną, za podmiot - pomimo, Ze dana osoba żyje (ktoś kto orzeczeniem sądu uznany jest za zmarłego wskutek zaginięcia itp. Po 10 latach rodzina może wystąpić do sądu z wnioskiem o uznanie osoby za zmarłą, wypadku gdy zaginiony ukończył 70 lat to za osobę zmarłą można ją uznać po 5 latach od zaginięcia).

Cechy osoby fizycznej:

*    zdolność prawna - zdolność do tego, by być podmiotem różnego rodzaju prawnień i obowiązków; przypisywana jest każdej osobie fizycznej; tzw. podmiotowość prawna.

*    zdolność do czynności prawnych - cecha osoby fizycznej, lecz nie przysługuje wszystkim osobom fizycznym; zdolność do tego, by za pomocą składanych przez siebie oświadczeń woli kształtować swoją sytuację prawną, czyli nabywać uprawnienia i obowiązki.

Aby mieć pełną zdolność do czynności prawnych należy spełnić określone warunki:

-¥ musi to być osoba pełnoletnia (ma mieć skończone 18 lat)

-> brak ubezwłasnowolnienia (ubezwłasnowolnienie jest wtedy, kiedy sąd uzna, Ze nie jesteśmy w stanie decydować o swoim życiu np.: podczas choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego, śpiączki, podczas nałogów)

-► pełną zdolność do czynności prawnych ma także osoba niepełnoletnia, która wstąpiła w związek małżeński

Wyróżnia się:

* ubezwłasnowolnienie całkowite

* ubezwłasnowolnienie częściowe

Brak zdolności do czynności prawnych wsytepuje wtedy, gdy:

-> osoba nie ma ukończonych 13 lat

-> osoba, która jest ubezwłasnowolniona całkowicie

Częściowa zdolność do czynności prawnych występuje wtedy, gdy:

-* osoba jest pomiędzy 13-18 rokiem życia -> osoba jest ubezwłasnowolniona częściowo