94957

Organizowane są konferencje, seminaria, grupy badawcze, kampanie itp. UNESCO rekomenduje też zawieranie umów międzyn. Sprzyjających rozwojowi oświaty, popularyzacji kultury. Wspiera badania naukowe, finansuje międzyn. Instytuty badawcze, kładzie nacisk na likwidację analfabetyzmu. UNESCO zainicjowała też wiele przedsięwzięć przyczyniających się do ochrony światowej spuścizny kulturowej i dziedzictw naturalnego, np. program „Pamięć Świata” pozwalający interpretować znaczenie poszczególnych zjawisk kiituralnych za sprawą dawnych dokumentów; program ..Człowiek i Środowisko", w ramach którego tworzone są Rezerwaty Biosfery; specjalne akcje ratowania zagrożonych zabytków(Akropol). rejestr najcenniejszych wartości świata. UNESCO odnosi się do problemów jak tożsamość kulturowa, różnorodność, pluralizm kultur. Zwraca uwagę, że prawo do kultury jest integralnym elementem praw człowieka. Podkreśla konieczność pomocy państwom biednym w rozwoju i kultywowaniu tożsamości i kultury narodowej. Wiele znanych osobistości wykorzystuje popularność do propagowania działań UNESCO- Ambasadorowie Dobrej Woli UNESCO.

UNESCO odegrała b. ważną rolę w kształtowaniu norm polityki kulturalnej. Przyczynia się do instytucjonalizacji MSK przez tworzenie instytucji, jak Międzynarodowa Komisja Edukacji dla XXI w. i Światowa Komisja Kultury i Rozwoju UNESCO prowadzi też szeroką działalność wydawniczą. Organiz. tej zawdzięczamy wiele prawnomiędzynarodowych regulacji związanych z ochroną dóbr kultury, dziedzictwa kulturalnego i naturalnego.

Podobnie jak inne instytucje. UNESCO też staje przed wyzwaniami wynikającymi z ewolucji środow. międzyn. Największym była konieczność przeformułowania działań w sferze kultury( dekolonizacja. koniec zimnej wojny). Niemniej aktualny jest wciąż zasadniczy cel-wspieranie i stabilizowanie współpracy międzyn. Przy użyciu instrumentów, związanych z edukacją, kultura i nauką.

Polska aktywnie współpracuje z UNESCO od początku. Polska uczestniczy w programach „Pamięć Świata”, „człowiek i środowisko", wiele obiektów zostało wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Naturalnego. UNESCO wspiera też finansowo i logistycznie Międzyn. Konkurs Pianistyczny im. F. Chopina, Międzyn. Targi Książki w Warszawie.

Na działalność UNESCO i na całokształt msk wpływ miał czynnik polityczny, związany z istnieniem systemu dwubiegunowego i włączeniem się państw w działania w sferze kuJtury. Kultura stała się z jednej strony czynnikiem konsolidacji tożsamości narodowych, a z drugiej- elementem zimnowojennej rywalizacji. Wpłynęło to na proces instytucjonalizacji MSK. Państwa Zach. Preferowały model współpracy wielostronnej, zaś w państwach socjalistycznych dominował model współpracy dwustronnej. Komplikowało to stosunki na płaszczyźnie kulturowej, prowadząc o początkowego zdominowania przez Zachód instytucji wielostronnych, jak UNESCO. Mimo problemów, UNESCO pozostaje dość efektywnym forum międzyn. Współpracy w zakresie edukacji, nauki i kultury.

ORGANIZACJE POZARZĄDOWE (NGO's)

Mim, że są to podmioty wtórne w stosunku do państw i OM, wzrost ilościowy i rozwój jakościowy NGO's jest obecnie najbardziej dynamiczny. Przyczyną jest zwiększona przenikalność granic państwowych, rozwój technologii komunikacyjnych. Umożliwia to sprawniejsza komunikację społeczeństw „ponad granicami", łatwiejsze tworzenie struktur współpracy międzyn. Niezależnych struktur funkcjonujących w odterytorialnionej przestrzeni społecznej. Znaczenie ma też liczba problemów, z którymi OM i państwa nie mogą się uporać.

NGO's są chętniej zatrudniane przez państwa i OM do realizowania różnych celów i zadań. Przyczyny: rosnący potencjał polityczny NGO's, rosnące możliwości działania, ogromna wiedza i rosnący prestiż. NGO's stanowią instytucjonalny fundament obywatelskiego społeczeństwa globalnego, opartego na kooperacji. Na poziomie SM integrują społeczeństwa różnych państw, stanowiąc „łącznik" z OM. Wiele NGO s ma status konsultacyjny przy OM, uczestniczy w konferencjach i szczytach. NGO's często podejmują działania w dziedzinach, którymi państwo nie jest w stanie się zajmować-stąd ogromne znaczenie NGO's w SM działających w zakresie ochrony praw człowieka(AI), pomocy charytatywnej i humanitarnej(Międzyn. Komitet Czerwonego Krzyża) oraz ekologii (Greenpeace).