95067

•    Strukturalne

•    Funkcjonalne! stan sm - czy jest rozwój czy kryzys, bo gospodarki nie są od siebie odizolowane)

•    Podmiotowo - strukturalni udział w strukturach, om - państwo nie funkcjonuje samodzielnie, tylko w większej grupie, do której musi się dostosować, z przynależności do określonych struktur wynikają zobowiązania, wzmacniają lub osłabiają możliwości jego oddziaływania)

•    Podmiotowo - funkcjonalne

•    Potencjału polityc;nego(wiarygodność, bycie postrzeganym przez innych - są państwa niedowartościowane lub przewartościowane w opinii publicznej, atrakcyjność dla inwestycji, opinia o nas w śm)

Podział ZPE:

1) . Kryterium sposobu podejmowania decyzji;

•    Autonomiczna(jednostronna, państwo podejmuje decyzje kierując się własnym zdaniem, co nie oznacza, że nie liczy się z tym, co powiedzą zewnętrzni partnerzy -sami obieramy punkt widzenia, ale bierzemy pod uwagę innych)

•    Konwencyjna! umowna, w porozumieniu z partnerami. Istnieją różne formy porozumienia, np. umowy pisane, ustne ustalenia, może to wynikać z członkostwa w om)

Nie jest konieczne obranie tylko jednej polityki w każdej dziedzinie, czyli w pewnych

dziedzinach kierujemy się autonomią, a w innych działamy w oparciu o umowy.

2) . Kryterium stopnia zaangażowania instytucji państwa:

•    1 ,iberali/m( wolny rynek; jest odpowiedni dla państw bogatych, wysoko rozwiniętych, gotowych na konkurencję, nowoczesnych. Liberalizm to swoboda działalności gospodarczej, eliminowanie barier i ograniczeń między państwami, państwo jako stróż nocny, rządzi prawo popytu i podaży. W teoretycznych założeniach liberalizmu (l)ludzie postępują w sposób racjonalny dla maksymalizacji korzyści, (2)rynki służą do produkcji, dystrybucji i konsumpcji dóbr i funkcjonują najlepiej gdy są wolne od ingerencji rządu, (3)dobrobyt międzynarodowy rośnie dzięki swobodnej wymianie dóbr i usług; gospodarka międzynarodowa zyskuje dzięki zastosowaniu przewagi komparatywnej - dane państwo specjalizuje się w określonej dziedzinie)

•    Protekcjonizm! państwo wspiera rodzimych przedsiębiorców, jest bezpośrednio zaangażowane):

a)    ochronny(odpowiedni dla państw słabo i średnio rozwiniętych, które boją się konkurencji, czasem także dla państw wysoko rozwiniętych, np. w czasach kiyzysu i w kontaktach z partnerem równie dobrze rozwiniętym(Chiny - USA). Państwo ogranicza napływ zagranicznej konkurencji, kontroluje obce firmy, ich kapitał, importowane produkty. Jest to niekorzystne dla konsumentów(wyższe ceny, mniejszy wybór) i daje krótkotrwały zysk, bo część wpływów ucieka do szarej strefy)

b)    ekspansjonistyc/ny!promocyjny; w państwach bogatych, wysokorozwiniętych. Wsparcie ekspansji rodzimych producentów, by byli konkurencyjni na obcych rynkach. Wymaga to jednak sprawnej służby dyplomatycznej albo sporych środków)

c)    Autarkia(samowystarczalnośc) - rodzaj ZPE, skrajny rodzaj protekcjonizmu, polegająca na ograniczaniu stosunków gospodarczych z zagranicą do absolutnego minimum lub do zera. Państwo utrzymuje się w oparciu o własne zasoby - ludzi, surowce. Jest nieracjonalna ekonomicznie. Uważa się, że kontakty z zagranicą są niezbędne, bo rozwój świata i ilość produktów, które powstały wymuszają