wielokrotnego.
ad 2,3
• w przewidywaniu zmian społeczno-politycznych stosowane sa dwa podstawowe podejścia: ekspoloratywne i normatywne.Zwykle traktuje się je łącznie w toku przemian.
• Podejście eksploratywne - polega na wznioskowaniu o przyszłości na podstawie tego co było w przeszłości i teraźniejszości. (to co będzie zależy od tego co było i co jest). Służy do opracowania ostrzeżeń, służy ujawnianiu możliwych scenariuszy zdarzeń społeczno-politycznych i gospodarczych.
• Podejście normatywne - ( jak być powinno) polega na przyjmowaniu określonej poządenej wizji przyszłości; poszukiwaniu okoliczności i warunków w jakich wizje mogą być spełnione, Służy rozw iązywaniu konkretnych problemów przewidywanej przyszłości.wskazuje na różne możliw e scenariusze rozwoju sytuacji, zależnie od okoliczności i warunków, pozwala wybrać optymalne rozwiązanie.
Ad 4
• orientacja optymistyczna -cywilizacje udoskonalają się i ciągle ujawniają wyższe stadia rozwoju
• orientacja katastroficzna- nie jest możliwe dalsze doskonalenie w rozwoju, obecny stan jest szczytowym etapem, teraz może wystąpić tylko regres ( upadek)
• orientacja cykliczna - uznaje powtarzalność zjawisk i procesów w określonym odste pie czasowym.
• Orientacja regresywna - każdy postęp musi być okupiony regresem, jako ze to właśnie regres jest siłą i mechanizmem skłaniającym do naprawy, odnowy, ulepszenia,otymalizacji, maksymalizacji zjawisk i procesów zjandujących się w regesji.