95127

Fundamentalizm religijny

Fundamentalizm ma bardzo różnorodne ujęcia, co świadczy o słabości metodologicznej i nieprecyzyjności w stosowaniu tego pojęcia.

W ujęciu szerokim utożsamiany jest niemal z tradycjonalizmem, nacjonalizmem, ortodoksją, podczas gdy, choć jest z nimi niewątpliwie związany, utożsamianie tych pojęć prowadzi do zafałszowania samej religii jako takiej.

Wąsko natomiast odnosić się będzie do protestantyzmu na gmncie USA(klasyczne rozumienie).

Po drugie inne jest podejście naukowe a inne publicystyczne do tego pojęcia. Na gruncie nauki kierujemy się w stronę protestantyzmu. Natomiast publicystyka po atakach z 11 września utożsamiła go niemal tylko z religią i kulturą islamu.

Po trzecie istnieje tendencja do utożsamiania religii jako takiej z fundamentalizmem, a więc że niby sam religijny sposób myślenia już prowadzi do fundamentalizmu.

Albert Pawłowski def. go jako taki zbiór idei w myśli politycznej, których sedno stanowi system wartości aspinijący do bycia uniwersalnym, jedynym słusznym, właściwym do osiągnięcia bez względu na cenę.

W religii fundamentalizm jest powrotem do źródeł. Pojawi się więc przy każdej religii, jako próba strzeżenia, zachowania pierwotnej wiaty przodków. W tym aspekcie mamy więc fundamentalizm hinduski, żydowski, chrześcijański itp.

Wizją głoszącą nadrzędność instymcji religijnych nad świeckimi i podporządkowanie życia społecznego religii będzie zaś integryzm.

Na gmncie indyjskim ważny jest też komunalizm. czyli ugrupowanie wyst. w interesie kasty czy społeczności religijnej.

Fundamentalizm nie ma wiele wspólnego z odrodzeniem religijności. Fundamentalizm generuje swoistą filozofię polityczną, w której nasi. próba wykorzystania religijnej legitymizacji do rozwiązania problemów doczesnych. Jest więc rodzajem instrumentalnego wykorzystywania rełigi.

Cechy charakL dla fundamentalizmu;

-    krytyka elit rządowych za odejście od prawa i porządku religijnego

-    idea odrodzenia religijnego

-    rzecznicy znają zamysł Absolutu, posiadają monopol naprawdę

-    wszyscy inni to wrogowie

-    zasady porządku religijnego rozciągnięte na inne sfeiy życia społecznego

-    dążenie do zniesienia porządku społecznego i politycznego i zastąpienia go nowym

Poszczególne fundamentalizmy różnią się między sobą, co jest wynikiem różnic kulturowych i świadomościowych, ugruntowaniem demokracji lub jej braku Fundamentalizmy nie są z gruntu antymodemizacyjne(może z wyjątkiem Talibów). Wyst. z krytyką niektórych pizejawów modernizacji, ale sami korzystają z innych, np. technologu.

NA PODSTAWIE: „Polityka i religia w globalizującym się świecie"